tai
26/07/2006, 02:10
Απειλές Μπαμπατζάν και Αγωγός Τσευχάν
Παρά τις προσδοκίες πολλών Ελλήνων πολιτικών και πολιτών ότι η Τουρκία θα επιδείξει μεγαλύτερη διαλλακτικότητα και ότι θα προσαρμοσθεί προς τις ευρωπαϊκές υποδείξεις, τα γεγονότα δείχνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία σκλήρυνση της τουρκικής γραμμής. Θυμίζουμε τρία συμπτώματα αυτής της σκλήρυνσης: α) Ο Τούρκος Υπουργός υπεύθυνος για τις διαπραγματεύσεις με την Ευρ. Ένωση, ο Αλί Μπαμπατζάν, δήλωσε στις 12 Ιουλίου τα εξής: «Εάν η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας εκτροχιαστεί λόγω του Κυπριακού, οι συνέπειες θα είναι πολύ επικίνδυνες και πέρα από κάθε φαντασία»! Δεν μας εξήγησε ο αξιωματούχος της γείτονος ποιες θα είναι αυτές οι συνέπειες, αλλά το περιεχόμενο του μηνύματος είναι ξεκάθαρα απειλητικό προς κάθε κατεύθυνση. β)Στις 16 Ιουλίου ο Έλληνας Υπουργός Αμύνης Ευ. Μεϊμαράκης άφησε εμμέσως πλην σαφώς να εννοηθεί ότι η ?γκυρα δεν τηρεί το μορατόριουμ, την προσωρινή παύση των προκλητικών ενεργειών επάνω από το Αιγαίο, που συμφωνήθηκε για τους καλοκαιρινούς μήνες. γ) Στις 17 Ιουλίου ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ερντογάν ανακοίνωσε επισήμως ότι θα ληφθούν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα κατά των Κούρδων ανταρτών, οι οποίοι δρουν στις ανατολικές επαρχίες της χώρας. Πόσο συνάδουν αυτά τα νέα μέτρα προς τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι κάτι που προκαλεί μεγάλη απορία.
Η εύκολη εξήγηση σε αυτές και σε παρόμοιες τουρκικές δηλώσεις και ενέργειες είναι ότι η γειτονική μας χώρα προσπαθεί με αυτό τον τρόπο να εκτονώσει ορισμένα εσωτερικά προβλήματα. Όμως καυτά εσωτερικά προβλήματα είχε η Τουρκία από την εποχή του Κεμάλ και θα συνεχίσει να έχει στο μέλλον. Αλλού πρέπει να αναζητηθεί η ρίζα της πρόσφατης αποθρασύνσεως. Νομίζω ότι ένα από τα κυριώτερα αίτια είναι η θέση σε λειτουργία του νέου πετρελαιαγωγού που ξεκινά από το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν , περνά από την Τιφλίδα της Γεωργίας και καταλήγει στο λιμάνι Τσεϋχάν της Ν.Α. Τουρκίας απέναντι από την κατεχόμενη βόρειο Κύπρο. Ο αγωγός, ο οποίος εγκαινιάσθηκε στις 13 Ιουλίου, έχει συνολικό μήκος 1.768 χιλιομέτρων και άρχισε να λειτουργεί πριν από ένα μήνα μεταφέροντας 430.000 περίπου βαρέλια πετρελαίου κάθε μήνα από την Κασπία στη Μεσόγειο. Το μεγάλο αυτό έργο που είναι διεθνώς γνωστό ως BTC, από τα αρχικά των τριών πόλεων που το οροθετούν, ανήκει σε διεθνή κοινοπραξία στην οποία ηγείται η βρετανική ΒΡ και συμμετέχουν γαλλικά, ιαπωνικά, νορβηγικά, τουρκικά και αμερικανικά συμφέροντα.
Με τον αγωγό αυτό η Τουρκία αναβαθμίζεται γεωπολιτικά και γεωοικονομικά, διότι εκπληρώνει την αμερικανική επιθυμία να μην διασχίζουν σημαντικοί πετρελαιαγωγοί το ρωσικό έδαφος. Οι προβλέψεις λένε ότι όταν η παραγωγή στο Μπακού φθάσει στο 100%, από το Τσεϋχάν θα εξάγεται το 8% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Δηλαδή η Τουρκία θα έχει ένα διαπραγματευτικό όπλο έναντι του δυτικού κόσμου. Εξ άλλου είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι τα τουρκικά εδάφη από τα οποία διέρχεται ο αγωγός είναι κατά μέγα μέρος οι επαρχίες όπου δραστηριοποιούνται οι Κούρδοι. Έτσι εξηγείται και η βιασύνη των κυβερνώντων να αντιμετωπίσουν «αποτελεσματικότερα» τις εστίες αναταραχής ώστε να εξασφαλίσουν τον αγωγό από πιθανή δολιοφθορά των Κούρδων.
Εκείνο όμως το σημείο που πρέπει να προσέξουμε περισσότερο είναι η γειτνίαση του τερματικού σταθμού του Τσεϋχάν με την Κύπρο. Η ασφάλεια του αγωγού είναι μεγάλο στοίχημα για την Τουρκία και ήδη την έχει αναθέσει σε 10 σταθμούς και 22 ουλαμούς της Στρατοχωροφυλακής. Ειδικά για την ασφάλεια του τερματικού σταθμού, στον οποίο γίνεται η μεταφόρτωση σε πλοία, θεωρείται πολύ πιθανό να χρησιμοποιηθεί ο κατοχικός στρατός της Βορείου Κύπρου. Δηλαδή η ?γκυρα θα επιχειρήσει να αναβαθμίσει και να νομιμοποιήσει διεθνώς τον Αττίλα προβάλλοντάς τον σαν τη μόνη εγγύηση για την ασφάλεια του λιμένος Τσεϋχάν. ?λλωστε οι Αμερικανοί δημιούργησαν ένα στρατιωτικό κέντρο στο Μπακού, στην αρχή του αγωγού. Ποιος θα εμποδίσει την Τουρκία να οργανώσει κάτι τέτοιο στην έξοδο του αγωγού; Η οποιαδήποτε, λοιπόν, προσπάθεια απομακρύνσεως των κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο θα προσκρούει στο τουρκικό επιχείρημα ότι οι δυνάμεις αυτές δεν προστατεύουν μόνο τους Τουρκοκυπρίους, αλλά και την πετρελαϊκή ασφάλεια και επάρκεια των δυτικών χωρών.
Είναι προφανές ότι οι γεωστρατηγικές προεκτάσεις του Τσεϋχάν πρέπει να προβληματίσουν σοβαρά την Αθήνα και την Λευκωσία.
Κωνσταντίνου Χολέβα, Πολιτικού Επιστήμονος
23η Ιουλίου 2006
Παρά τις προσδοκίες πολλών Ελλήνων πολιτικών και πολιτών ότι η Τουρκία θα επιδείξει μεγαλύτερη διαλλακτικότητα και ότι θα προσαρμοσθεί προς τις ευρωπαϊκές υποδείξεις, τα γεγονότα δείχνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία σκλήρυνση της τουρκικής γραμμής. Θυμίζουμε τρία συμπτώματα αυτής της σκλήρυνσης: α) Ο Τούρκος Υπουργός υπεύθυνος για τις διαπραγματεύσεις με την Ευρ. Ένωση, ο Αλί Μπαμπατζάν, δήλωσε στις 12 Ιουλίου τα εξής: «Εάν η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας εκτροχιαστεί λόγω του Κυπριακού, οι συνέπειες θα είναι πολύ επικίνδυνες και πέρα από κάθε φαντασία»! Δεν μας εξήγησε ο αξιωματούχος της γείτονος ποιες θα είναι αυτές οι συνέπειες, αλλά το περιεχόμενο του μηνύματος είναι ξεκάθαρα απειλητικό προς κάθε κατεύθυνση. β)Στις 16 Ιουλίου ο Έλληνας Υπουργός Αμύνης Ευ. Μεϊμαράκης άφησε εμμέσως πλην σαφώς να εννοηθεί ότι η ?γκυρα δεν τηρεί το μορατόριουμ, την προσωρινή παύση των προκλητικών ενεργειών επάνω από το Αιγαίο, που συμφωνήθηκε για τους καλοκαιρινούς μήνες. γ) Στις 17 Ιουλίου ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ερντογάν ανακοίνωσε επισήμως ότι θα ληφθούν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα κατά των Κούρδων ανταρτών, οι οποίοι δρουν στις ανατολικές επαρχίες της χώρας. Πόσο συνάδουν αυτά τα νέα μέτρα προς τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι κάτι που προκαλεί μεγάλη απορία.
Η εύκολη εξήγηση σε αυτές και σε παρόμοιες τουρκικές δηλώσεις και ενέργειες είναι ότι η γειτονική μας χώρα προσπαθεί με αυτό τον τρόπο να εκτονώσει ορισμένα εσωτερικά προβλήματα. Όμως καυτά εσωτερικά προβλήματα είχε η Τουρκία από την εποχή του Κεμάλ και θα συνεχίσει να έχει στο μέλλον. Αλλού πρέπει να αναζητηθεί η ρίζα της πρόσφατης αποθρασύνσεως. Νομίζω ότι ένα από τα κυριώτερα αίτια είναι η θέση σε λειτουργία του νέου πετρελαιαγωγού που ξεκινά από το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν , περνά από την Τιφλίδα της Γεωργίας και καταλήγει στο λιμάνι Τσεϋχάν της Ν.Α. Τουρκίας απέναντι από την κατεχόμενη βόρειο Κύπρο. Ο αγωγός, ο οποίος εγκαινιάσθηκε στις 13 Ιουλίου, έχει συνολικό μήκος 1.768 χιλιομέτρων και άρχισε να λειτουργεί πριν από ένα μήνα μεταφέροντας 430.000 περίπου βαρέλια πετρελαίου κάθε μήνα από την Κασπία στη Μεσόγειο. Το μεγάλο αυτό έργο που είναι διεθνώς γνωστό ως BTC, από τα αρχικά των τριών πόλεων που το οροθετούν, ανήκει σε διεθνή κοινοπραξία στην οποία ηγείται η βρετανική ΒΡ και συμμετέχουν γαλλικά, ιαπωνικά, νορβηγικά, τουρκικά και αμερικανικά συμφέροντα.
Με τον αγωγό αυτό η Τουρκία αναβαθμίζεται γεωπολιτικά και γεωοικονομικά, διότι εκπληρώνει την αμερικανική επιθυμία να μην διασχίζουν σημαντικοί πετρελαιαγωγοί το ρωσικό έδαφος. Οι προβλέψεις λένε ότι όταν η παραγωγή στο Μπακού φθάσει στο 100%, από το Τσεϋχάν θα εξάγεται το 8% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Δηλαδή η Τουρκία θα έχει ένα διαπραγματευτικό όπλο έναντι του δυτικού κόσμου. Εξ άλλου είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι τα τουρκικά εδάφη από τα οποία διέρχεται ο αγωγός είναι κατά μέγα μέρος οι επαρχίες όπου δραστηριοποιούνται οι Κούρδοι. Έτσι εξηγείται και η βιασύνη των κυβερνώντων να αντιμετωπίσουν «αποτελεσματικότερα» τις εστίες αναταραχής ώστε να εξασφαλίσουν τον αγωγό από πιθανή δολιοφθορά των Κούρδων.
Εκείνο όμως το σημείο που πρέπει να προσέξουμε περισσότερο είναι η γειτνίαση του τερματικού σταθμού του Τσεϋχάν με την Κύπρο. Η ασφάλεια του αγωγού είναι μεγάλο στοίχημα για την Τουρκία και ήδη την έχει αναθέσει σε 10 σταθμούς και 22 ουλαμούς της Στρατοχωροφυλακής. Ειδικά για την ασφάλεια του τερματικού σταθμού, στον οποίο γίνεται η μεταφόρτωση σε πλοία, θεωρείται πολύ πιθανό να χρησιμοποιηθεί ο κατοχικός στρατός της Βορείου Κύπρου. Δηλαδή η ?γκυρα θα επιχειρήσει να αναβαθμίσει και να νομιμοποιήσει διεθνώς τον Αττίλα προβάλλοντάς τον σαν τη μόνη εγγύηση για την ασφάλεια του λιμένος Τσεϋχάν. ?λλωστε οι Αμερικανοί δημιούργησαν ένα στρατιωτικό κέντρο στο Μπακού, στην αρχή του αγωγού. Ποιος θα εμποδίσει την Τουρκία να οργανώσει κάτι τέτοιο στην έξοδο του αγωγού; Η οποιαδήποτε, λοιπόν, προσπάθεια απομακρύνσεως των κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο θα προσκρούει στο τουρκικό επιχείρημα ότι οι δυνάμεις αυτές δεν προστατεύουν μόνο τους Τουρκοκυπρίους, αλλά και την πετρελαϊκή ασφάλεια και επάρκεια των δυτικών χωρών.
Είναι προφανές ότι οι γεωστρατηγικές προεκτάσεις του Τσεϋχάν πρέπει να προβληματίσουν σοβαρά την Αθήνα και την Λευκωσία.
Κωνσταντίνου Χολέβα, Πολιτικού Επιστήμονος
23η Ιουλίου 2006