Θα ξεκινήσω όπως στο σεχ, απαλά και ρομαντικά στην αρχή και μετά....
Henrik Svensmark
και το ρεζουμέ στα ελληνικά :
«Η υπερθέρμανση έχει και φυσικά αίτια»
Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009 14:40
Ένας Δανός επιστήμονας υποστηρίζει ότι η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας έχει εξωγήινη (αστρική) προέλευση.
Οι έρευνες του Δανού φυσικού Ένρικ Σβένσμαρκ υποδεικνύουν ότι πίσω από τη σύγχρονη κλιματική αλλαγή κρύβεται ένα είδος «συνωμοσίας» ανάμεσα στον Ήλιο, την κοσμική ακτινοβολία και τα σύννεφα. Άραγε αυτό σημαίνει ότι πολλοί επιστήμονες και πολιτικοί υπερβάλλουν σχετικά με το ρόλο του διοξειδίου του άνθρακα; Ας δούμε αυτή την αμφιλεγόμενη θεωρία...
Η πλειονότητα των ειδικών διαφωνούν με τον Ένρικ Σβένσμαρκ, επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας για τον Ήλιο και το Κλίμα στο Εθνικό Κέντρο Διαστημικών Ερευνών της Δανίας, στην Κοπεγχάγη. Αρκετοί, μάλιστα, ασκούν έντονη κριτική στη θεωρία του. Σύμφωνα με τον Σβένσμαρκ, η ηλιακή δραστηριότητα και η κοσμική ακτινοβολία είναι δύο καθοριστικοί παράγοντες στην υπερθέρμανση του πλανήτη, πιο σημαντικοί από τις εκπομπές αερίων που οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα.
Αυτή την περίοδο δεν υπάρχει μεγαλύτερη επιστημονική ύβρις από την αμφισβήτηση του ρόλου του CO2 στην άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για τις Κλιματικές Αλλαγές (IPCC) προειδοποιεί τις Ηνωμένες Πολιτείες να περιορίσουν τις εκπομπές αερίων τους και επιμένει ότι «αν δε ληφθούν δραστικά μέτρα, εκατομμύρια άνθρωποι θα υποφέρουν από πείνα, δίψα, πλημμύρες και ασθένειες». Όπως διαβεβαιώνει ο αστροφυσικός Ευγένιος Πάρκερ –ο άνθρωπος που ανακάλυψε τον ηλιακό άνεμο– στην εισαγωγή του καινούριου βιβλίου του Σβένσμαρκ με τίτλο The chilling stars. A new theory of climate change (Τα αστέρια που παγώνουν. Μια νέα θεωρία για την κλιματική αλλαγή), «η παγκόσμια υπερθέρμανση έχει αναδειχτεί σε πολιτικό πρόβλημα, τόσο για τις κυβερνήσεις όσο και για την επιστημονική κοινότητα. Οι κατευθυντήριες γραμμές έρευνας χαράχτηκαν από διακεκριμένους ειδικούς, και κάθε νέα θεωρία αντιμετωπίζεται ως ανεπιθύμητη. Δε γίνεται αποδεκτή, γιατί αμφισβητεί την επιστημονική ορθοδοξία».
Ωστόσο, ο 49χρονος Ένρικ Σβένσμαρκ υπερασπίζεται με πάθος τη δουλειά του απέναντι στην οξεία κριτική που δέχεται και το «σκάνδαλο» που έχει προκαλέσει. Ιδού τι μας είπε...
Τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με την κλιματολογία;
Το background μου είναι η θεωρητική φυσική, όχι η κλιματολογία. Αφού έκανα διάφορες περιστασιακές δουλειές, δέχτηκα μια θέση στη Μετεωρολογική Κοινότητα. Από τότε, προσέλκυσαν την προσοχή μου ζητήματα του συγκεκριμένου τομέα κι άρχισα να μελετώ την επίδραση του Ήλιου στον πλανήτη μας. Εκείνη την εποχή, το ενδιαφέρον μου ήταν καθαρά επιστημονικό, δε γνώριζα πολλά για την κλιματική αλλαγή. Μου είχε φανεί ενδιαφέρων ο συσχετισμός ανάμεσα στον Ήλιο και τα προβλήματα της Γης, αλλά δεν μπορούσα να υποψιαστώ ότι θα εξελισσόταν σε κάτι τόσο αμφιλεγόμενο.
Το 1996, όταν είπατε ότι θα μπορούσαμε να αποδώσουμε την υπερθέρμανση της Γης στην ηλιακή δραστηριότητα, ο πρόεδρος της IPCC χαρακτήρισε τη δήλωσή σας «εξαιρετικά αφελή και ανεύθυνη». Ποια ήταν η αντίδρασή σας;
Με ξάφνιασε το γεγονός ότι τόσοι άνθρωποι με κατηγορούσαν πως έκανα κάτι τρομερό. Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν φυσικό είναι να καταπιαστεί με ένα άλυτο πρόβλημα. Αν υπάρχει μία πιθανότητα να δώσει κάποια εξήγηση, όλοι οι συνάδελφοι συνεπικουρούν τις έρευνές του. Στην περίπτωσή μου συνάντησα ακριβώς την αντίθετη αντίδραση, σαν να μου έλεγαν «δε θα έπρεπε να το έχεις κάνεις».
Είναι δύσκολο να ασχολείται κάποιος με κλιματικά θέματα χωρίς να εγείρει υποψίες;
Ναι. Κάποιοι με κατηγορούν ότι έχω πολιτικά συμφέροντα. Άλλοι ότι σχετίζομαι με πετρελαϊκές εταιρείες. Είναι γελοίο. Πολλοί προσπαθούν να με δυσφημίσουν, αλλά έχω πείσει τον εαυτό μου πως η μοναδική στρατηγική με την οποία μπορώ να τους αντιμετωπίσω είναι, απλά, συνεχίζοντας να ασκώ όσο το δυνατόν καλύτερα την επιστήμη μου. Και ο χρόνος θα δείξει ότι βρίσκομαι στο σωστό δρόμο.
Τι σας έκανε να υποψιαστείτε ότι οι μεταβολές του Ήλιου θα μπορούσαν να σχετίζονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη;
Άρχισα την έρευνά μου αναλύοντας τις μελέτες που είχαν πραγματοποιήσει το 1991 οι Έιτζιλ Φιν-Κρίστενσεν και Κνουντ Λάσεν Φιν-Κρίστενσεν. Αυτοί οι ειδικοί εντόπισαν μια εντυπωσιακή σχέση ανάμεσα στην ηλιακή δραστηριότητα των τελευταίων εκατό χρόνων και τη θερμοκρασία της Γης. Πολλοί αγνόησαν τα συμπεράσματά τους, αλλά εγώ δε θα μπορούσα παρά να αναρωτηθώ τι έκρυβαν. Τότε, κάποιος μού έδωσε μια ιδέα: ίσως είχαν να κάνουν με την κοσμική ακτινοβολία, η οποία ενδεχομένως να προκαλούσε μεταβολές στη σύσταση των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας. Από εκεί ξεκίνησαν όλα. Άρχισα να συγκεντρώνω στοιχεία από δορυφόρους και, προς μεγάλη μου έκπληξη, ανακάλυψα ότι οι διακυμάνσεις της κοσμικής ακτινοβολίας φαίνονταν να σχετίζονται με τις μεταβολές των νεφών. Τελικά, τον Ιανουάριο του 1996 κατάφερα να σχεδιάσω μια εντυπωσιακή καμπύλη που απεικόνιζε αυτόν το συσχετισμό. Μου πήρε επτά χρόνια, αλλά τα αποτελέσματα ήταν πολύ καλά.
Ποιος μηχανισμός συνδέει τις ηλιακές μεταβολές με τις κλιματικές αλλαγές στη Γη;
Η βασική ιδέα είναι ότι η ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προκαλεί αύξηση ή μείωση των νεφών. Αυτό το φαινόμενο, με τη σειρά του, επηρεάζει την ψύξη ή, αντίστοιχα, τη θέρμανση της επιφάνειας της Γης. Οι διαμεσολαβητικοί παράγοντες είναι οι κοσμικές ακτίνες, οι οποίες προέρχονται κυρίως από εκρήξεις υπερκαινοφανών. Τα κοσμικά σωματίδια εισέρχονται στην ηλιόσφαιρα (την περιοχή του διαστήματος γύρω από τον Ήλιο) διαμέσου του ηλιακού ανέμου (ένα πλάσμα από ηλεκτρόνια, ατομικούς πυρήνες και μαγνητικά πεδία που εκπέμπονται αδιάκοπα από τον Ήλιο). Όταν ο ηλιακός άνεμος είναι πιο ισχυρός, όπως αυτή την περίοδο, δεν επιτρέπει σε πολλές κοσμικές ακτίνες να φτάσουν στη Γη. Έτσι, σχηματίζονται λιγότερα νέφη και ο πλανήτης θερμαίνεται. Όταν ο ηλιακός άνεμος είναι πιο ασθενής, η Γη δέχεται περισσότερες κοσμικές ακτίνες. Ως αποτέλεσμα, δημιουργούνται περισσότερα σύννεφα, αντανακλάται μεγαλύτερο ποσοστό ηλιακού φωτός και ο πλανήτης ψυχραίνεται. Αλλά πώς αυτά επηρεάζουν, με τη σειρά τους, το σχηματισμό των νεφών; Όταν ξεκίνησα τις μελέτες μου, δεν υπήρχε κανένας μηχανισμός που θα μπορούσε να το εξηγήσει και οι μετεωρολόγοι αρνούνταν να ασχοληθούν με αυτό το πρόβλημα.