Χωρίς τύμπανα και φανφάρες, η λέξη «Τρόιχαντ» μπήκε, πια, στη ζωή μας. Έπειτα από μια κουβέντα που είχα σε φιλική συντροφιά, αντιλήφθηκα ότι η πλειοψηφία της παρέας θεωρούσε ότι με τη λέξη «Τρόιχαντ» αποδίδεται η Τρόικα, στα γερμανικά. Έτσι, αποφάσισα να γράψω σχετικά.
Η Τρόιχαντ, λοιπόν, ή το Τρόιχαντ, είναι το ίδρυμα που κλήθηκε να διαχειριστεί την αποκρατικοποίηση, όπερ ιδιωτικοποίηση των κρατικών επιχειρήσεων και της κρατικής περιουσίας της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας, έπειτα από την ενοποίηση της Γερμανίας το 1990, μετά την Πτώση του Τείχους. Ωραίες εποχές. Όταν ο - γεννημένος στο Ανόβερο - Γερμανός Klaus Meine και οι λοιποί της παρέας των Scorpions τραγουδούσαν την ίδια χρονιά το «Wind of Change», είναι βέβαιο ότι δεν είχαν ακριβώς στο μυαλό τους.
Το Τρόιχαντ, δηλαδή, σε ελεύθερη μετάφραση, το Ταμείο Αξιοποίησης Γερμανικής Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, φέρει τη σφραγίδα ενός καγκελαρίου, αφού ιδρύθηκε από τον κ. Κολ «για τη μαζική εκποίηση της δημόσιας περιουσίας της προσαρτημένης Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας».
Λίγη (γερμανική) ιστορία
Το Τreuhandanstalt - τα γερμανικά που λέγαμε – αποδίδεται από κάποιους και ως «ίδρυμα καταπιστευτικής διαχείρισης», πρόκειται, δηλαδή, για μια οργάνωση δημοσίου δικαίου. Την 1η Ιουλίου 1990, έμπαινε σε εφαρμογή ο στόχος της «Τροϊχαντάνσταλτ»: Η ιδιωτικοποίηση της κρατικής περιουσίας της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Βασικό σλόγκαν της; «Η καλύτερη εξυγίανση μιας επιχείρησης, είναι η ιδιωτικοποίησή της». Πράγματι, «εξυγίανε» 8.500 κρατικές επιχειρήσεις. Μόνο που είχαμε ένα θεματάκι: Να, ξέρετε, η εγχείρηση πέτυχε, ο ασθενής (ψιλο)απεβίωσε.
Από θανάτους; Όσους θες και πάσης φυσιολογίας. Από ζωντανούς νεκρούς, τους ανέργους, τα νέα ζόμπι των σύγχρονων πόλεων, μέχρι πραγματικούς, αληθινούς νεκρούς. Για παράδειγμα, ο πρώτος πρόεδρος του Τρόιχαντ δολοφονήθηκε επίσημα από τρομοκρατικό χτύπημα. Ανεπίσημα, όμως, τον έφαγε το οργανωμένο έγκλημα, το οποίο είχε αναπτύξει στενότατες σχέσεις με το συγκεκριμένο ίδρυμα, σύμφωνα με κακές γλώσσες που γνώριζαν.
Επίσης, το συγκεκριμένο Ταμείο - που αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά και πολιτικά σκάνδαλα της Γερμανίας - παραλίγο να καταβαραθρώσει τον Κολ και το κόμμα του. Και όταν το Τρόιχαντ διαλύθηκε στα 1995, η τότε πρόεδρός του κα Μπρόιλερ, παραδέχτηκε ότι «ειδικά στα προσαρτημένα κρατίδια της άλλοτε ΓΛΔ, ήταν το πλέον μισητό ίδρυμα».
Από δηλώσεις, έχουμε κι άλλες. Ο κ. Βολφ Κλιντς, 70 ετών, είναι Γερµανός ευρωβουλευτής, εκλεγµένος µε το Κόµµα των Ελεύθερων Δηµοκρατών και επικεφαλής της Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για τη χρηµατοοικονοµική, οικονοµική και κοινωνική κρίση. Από το 1991 ως το 1994 ο κ. Κλιντς διετέλεσε µέλος του διοικητικού συµβουλίου του Τρόιχαντ. Δήλωσε πρόσφατα στην εφημερίδα το ΒΗΜΑ, ότι οι εταιρείες που ενσωµατώθηκαν στο ταμείο, στην εταιρεία που λέγεται Τρόιχαντ, είχαν 4,5 εκατοµµύρια εργαζοµένους το 1990 και 2,1 εκατοµµύρια το 1994. Και ποιος θα μπορούσε να αντιδράσει; Η Τρόιχαντ βρισκόταν υπό καθεστώς νοµικής προστασίας.
H Τρόιχαντ έχει σαφείς κανόνες. Υπήρχε και υπάρχει ένας «Κώδικας κανόνων» (rule book), τον οποίο ακολουθούσαν πιστά. Μέσα σε αυτόν περιγράφονταν τα πάντα, βήµα προς βήµα. Πώς αποφασίζεις αν θα ιδιωτικοποιήσεις, πότε και σε ποια τιµή. Πώς αποφασίζεις αν θα κλείσεις µια εταιρεία και θα απολύσεις, πώς προχωρείς για να επιβάλεις ενδιάµεσες λύσεις. Για παράδειγµα, η εταιρεία υψηλής τεχνολογίας Robotron είχε µείνει τρεις γενιές πίσω και δεν µπορούσε να λειτουργήσει εκτός του ανατολικού µπλοκ, το οποίο πλέον δεν υπήρχε. Την έκλεισαν και απέλυσαν 12.000 εργαζοµένους. Μέσα σε µία ηµέρα.
Η Τreuhandanstalt είναι το ίδιο το ξεπούλημα, ο ορισμός του, για όσα-όσα. Θυμίζω την περίπτωση της επιχείρησης WBB, της μεγαλύτερης εταιρείας κατασκευής εγκαταστάσεων θέρμανσης στη Γερμανία, με αξία που υπολογιζόταν στα 160 εκατ. μάρκα. Δια χειρός Τρόιχαντ πουλήθηκε μόλις για δύο εκατ. μάρκα, στον δυτικογερμανό επιχειρηματία Μίχαελ Ρότμαν. Αυτός απέλυσε τους 1.200 εργαζομένους, έκλεισε την επιχείρηση, πούλησε τα ακίνητά της για 150 εκατ. μάρκα και έφυγε με τα χρήματα στο εξωτερικό. Ύστερα από 14 χρόνια ο Ρότμαν καταδικάστηκε - το 2009 - για απιστία, σε τρία χρόνια φυλάκιση. Και δεν ήταν μόνος. Περισσότερες από 4.000 δίκες έγιναν για κακοδιαχείριση, υπό τον κωδικό «Τρόιχαντ».
Η Τρόιχαντ, το Τρόιχαντ, whatever, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έλυσε το οικονομικό πρόβλημα της Γερμανίας; Δεν χρειάζεται να έχεις υψηλό δείκτη IQ για να απαντήσεις, δίχως περιστροφές, «όχι». Τα τελευταία 16 χρόνια έχει δοθεί βοήθεια ύψους 1.600 δισ., από τη Δυτική στην Ανατολική Γερμανία.
Λίγη (ελληνική) ιστορία
Όπως έχω γράψει ξανά εδώ στο protagon, για πρώτη φορά η έννοια της αποκρατικοποίησης στην Ελλάδα αναφέρθηκε στις Προγραμματικές Δηλώσεις που ανέγνωσε στη Βουλή ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, στις 24 Απριλίου 1990. Η πρώτη ιδιωτικοποίηση ήταν εκείνη της Επιχείρησης Αστικών Συγκοινωνιών (ΕΑΣ), το 1991. Όπως προκύπτει από την Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού του 1992, το Δημόσιο επιβαρύνθηκε με 12 δισ. δραχμές.
Η πρώτη ουσιαστική ιδιωτικοποίηση ήταν η πώληση της Τράπεζας Πειραιώς, σε Όμιλο Επενδυτών, το 1991.
Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων τέθηκε ξανά επί τάπητος στη συνεδρίαση του άτυπου Υπουργικού Συμβουλίου, περίπου ένα χρόνο πριν, την Παρασκευή 4 Ιουνίου 2010, υπό τον Γιώργο Παπανδρέου. Η κυβέρνηση απηύθυνε προσκλητήριο σε ξένους και εγχώριους επενδυτές μέσω ενός προγράμματος μετοχοποιήσεων, αποκρατικοποιήσεων, συμβάσεων παραχώρησης και αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.
Με αυτά συμφωνεί και ο - θυμίζω, μετριοπαθής - Πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και πρόεδρος του Εurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, με την πρότασή του περί εφαρμογής του μοντέλου της ανατολικογερμανικής Τreuhand «για την αποκρατικοποίηση της περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου, έτσι όπως το απαιτούν τώρα η τρόικα και οι διεθνείς αγορές».
Κι εσύ, τέκνον Γιούνκερ;
Τρόιχαντ, ούμπερ άλες
του Σπύρου Σεραφείμ 10/07/2011
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.8emata&id=7805
