Υψωμα 731: ΟΙ ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΕΣΑΝ

[dimmie_72]

Ο τιτάνιος αγώνας στο ύψωμα 731 μέσα από το ημερολόγιο του Ταξίαρχου Δημήτρη Κασλά


Στο προσωπικό χειρόγραφο ημερολόγιο του Ταγματάρχη (τότε) Δημητρίου Κασλά, από το Πουρί Ζαγοράς, Διοικητή του ΙΙ (2ου) Τάγματος του 5ου Συντάγματος Τρικάλων, που με τους στρατιώτες του υπερασπίστηκε το ύψωμα 731, αναφέρει:
«(Ημέρα πρώτη: Κυριακή 9η Μαρτίου 1941, «έναρξις της επιθέσεως»)
(Πρωινές ώρες): Την 06:30 ώραν ήρξατο τρομακτικόν και καταιγιστικόν πυρ του εχθρικού Πυροβολικού και όλμων. Η πρώτη ομοβροντία μιας βαρέως Πυροβολαρχίας ερρίφθη ακριβώς την 06:30 ώραν επί του υψώματος 731, όπου ο Σταθμός Διοικήσεώς μου ήτο το σύνθημα της ενάρξεως της βολής.
Ο βομβαρδισμός συνεχίζεται με αυξάνουσαν έντασιν. Σμήνη αεροπλάνων ρίπτουν συνεχώς τα φορτία των επί των υψωμάτων 731 και 717. Το ύψωμα 731, όπου το Τάγμα μου, σείεται συνεχώς, σκόνη, φωτιά και καπνός, η ατμόσφαιρα είναι βαρειά, δύσκολα αναπνέει κανείς από τα αέρια των εκρήξεων, κόλασις πυρός, μας περιβάλλαν καπνοί και αι φλόγες, δεν ημπορούμε να διακρίνουμε τι γίνεται εις απόστασιν 10 μέτρων. Το ύψωμα 731 ήτο δασωμένον με δέντρα ύψους 4-5 μέτρων, εντός διώρου έμεινε γυμνόν. Τα συρματοπλέγματά μας κατεστράφησαν, τα χαρακώματα ισοπεδώθηκαν, οι στρατιώται καλύπτονται εις τας οπάς των οβίδων και αγωνίζονται απεγνωσμένα να επανορθώσουν τας ζημίας, ιδίως να προστατεύσουν τα πολυβόλα και οπλοπολυβόλα από την καταστροφήν, από τις πέτρες και χώματα που εγείροντο από τας εκρήξεις. Τα υπάρχοντα επί του υψώματος 731 δύο πυροβόλα των 6,5 και αντιαρματικός ουλαμός των 37 κατεστράφησαν ολοτελώς.
Περί την 07:30 ώραν κατόρθωσα να επικοινωνήσω τηλεγραφικώς δια λίγα λεπτά με τον Συνταγματάρχην Κετσέαν, επίσης μετά του Διοικητού του Συγκροτήματος Συνταγματάρχου Γεωργούλα Ν., οι οποίοι αγωνιούσαν να πληροφορηθούν την κατάστασίν μας. Με ερώτησαν εάν οι άνδρες του Τάγματος κρατούν τας θέσεις των, τους απάντησα ότι οι Λόχοι ευρίσκονται εις τας θέσεις των. Μου διεβίβασεν την εξής Διαταγήν γραπτήν: «Επί των θέσεών σας θ' αμυνθήτε μέχρις εσχάτων, Η Πατρίς, η Ανωτάτη Διοίκησις απαιτεί να κρατήσητε ψηλά την τιμήν των όπλων.».
...Του απήντησα: οτιδήποτε και αν συμβή δεν θα εγκαταλείψωμεν το 731 και έχω πεποίθησιν ότι δεν θα περάσουν οι Ιταλοί.
Περί την 8ην ώραν το Πυροβολικόν του εχθρού ήρχισε να επιμηκύνη την βολήν του εις τα μετόπισθεν του Τάγματος και την 08:30 έπαυσεν την βολήν του επί των υψωμάτων 731 και 717. ΄Ητο φανερόν πλέον ότι θα ήρχιζεν η επίθεσις των Ιταλών. Διέταξα τους Λόχους να ετοιμάσουν τα αυτόματα και να μη βάλουν από μεγάλας αποστάσεις, παρά μόνον όταν οι Ιταλοί θα έφθαναν εις ωρισμένα σημεία του εδάφους που υπεδείχθησαν επί τόπου εις απόστασιν περίπου 200 μέτρων.
Περί την 09:30 ώραν οι Ιταλοί χρησιμοποιούντες τας δεξιά του 5ου Λόχου βαθείας γραμμάς πλησιάζουν επικινδύνως και προσεγγίζουν τα κατεστραμμένα συρματοπλέγματα. Αρχίζει πλέον ο αγών διά της χειροβομβίδος. Οι Ιταλοί δοκιμάζουν με τρόμον και φωνάς τα καταστρεπτικά αποτελέσματα των αμυντικών μας χειροβομβίδων.
(Μεσημέρι): Την μεσημβρίαν προσπαθούν οι Ιταλοί να επαναλάβουν την επίθεσίν των, αλλά ευθύς ως αναπτύσσονται καθηλούνται και διασκορπίζονται από το Πυροβολικό και τα Πολυβόλα μας.
.................................................................................................... ...................

[dimmie_72]

(Απόγευμα): Το απόγευμα και ενώ μέχρι της στιγμής εκείνης τα εχθρικά πυρά είχον αραιωθή, εκσπά και νέα επίθεσις μετά σφοδρού βομβαρδισμού, εφ' ολοκλήρου του τομέως της Ι Μεραρχίας και ανασκάπτεται πάλιν το έδαφος από το πυροβολικόν και τας βόμβας αεροπλάνων. Οι στρατιώται περιμένουν να πλησιάσουν τα εχθρικά τμήματα πεζικού, τα παραλαμβάνουν με τα αυτόματα και τα αποδεκατίζουν με επιτυχείς ριπές και όταν ο εχθρός χρησιμοποιή τας βαθείας γραμμάς και προσεγγίζει τα χαρακώματα, επιτίθενται διά της χειροβομβίδος και της λόγχης.
Οι Ιταλοί όμως δεν παραιτούνται. Δοκιμάζουν διά μία ακόμα φοράν, προτού νυκτώση, να διασπάσουν τας γραμμάς μας επί του υψώματος 731. Και η προσπάθεια αυτή αποκρούεται σε σοβαροτάτας απωλείας.
(Βράδυ): Η νύκτα μας βρίσκει όλους εξηντλημένους σωματικώς. Είμεθα όλη την ημέραν νηστικοί. Εν τούτοις κανείς δεν θέλει να φάγη. Έχουμε άφθονο κονιάκ. Οι Λόχοι δεν ζητούν ψωμί αλλά χειροβομβίδας αμυντικάς και σκαπανικά εργαλεία. Καθ' όλην την νύκτα οι ημιονηγοί του Τάγματος, οι αφανείς αυτοί ήρωες επηγαινοερχόνταν εις τον σταθμόν εφοδιασμού διά να μας φέρουν εκατοντάδας φορτίων χειροβομβίδων, πυρομαχικών και λοιπών εφοδίων.
(Ημέρα δεύτερη: Δευτέρα 10 Μαρτίου 1941).
(Πρωινές ώρες): «Την 7ην πρωινήν ήρχισε πάλιν το ιταλικόν πυροβολικόν. Εις τας 9 ώρα αρχίζει η Ιταλική επίθεσις. Αυτήν την ημέραν κατευθύνεται προς το αριστερόν μας διά να υπερφαλαγγίσουν το 731 εκ του αριστερού. Οι Ιταλοί κινούνται με μυρίας προφυλάξεις, τους καταλαμβάνει πρώτον το Πυροβολικόν μας και τους αποδεκατίζει. Το Πυροβολικόν των Ιταλών προσπαθεί να υποστηρίζει την κινουμένην φάλαγγα. Οι Ιταλοί προχωρούν κατά διαδοχικά κύματα με προφανή σκοπόν να καταλάβουν οπωσδήποτε το 731, χωρίς να λαμβάνουν υπ' όψιν τας απωλείας των. Οι Ιταλοί φθάνουν εις απόστασιν από 50-100 μ. από την γραμμήν αντιστάσεως. Διά να εξαπατήσουν τους στρατιώτας μας υψώνουν λευκά μανδίλια, προς στιγμήν υπέθεσαν ότι επρόκειτο να παραδοθούν. Αντελήφθην εκ πρώτης στιγμής ότι επρόκειτο περί απάτης. Επενέβην αμέσως, διέταξα έντασιν των πυρών διά χεροβομβίδων και τοπικήν αντεπίθεσιν. Οι Στρατιώται κραυγάζοντες την περίφημον πολεμικήν ιαχήν «αέρα» διά της λόγχης και των χειροβομβίδων αιφνιδιάζουν τους Ιταλούς, οι οποίοι αρχίζουν να τρέχουν προς τα οπίσω, μεταβαλόντες την υποχώρησίν των εις πανικόβλητον φυγήν. Η επίθεσις των συνετρίβη.
(Μεσημέρι): Ολίγον προ της μεσημβρίας διεξάγεται νέα προσπάθεια εις το ίδιο σημείον παρά Ιταλών κατόπιν πάλιν προπαρασκευής διά σφοδρού βομβαρδισμού και η επίθεσις αύτη συνετρίβη προ του ακαμάτου ηρωισμού των Λόχων, διά της λόγχης, μέχρι την 12:30 ώραν τρέπομεν εις νέαν άτακτον φυγήν τους Ιταλούς.
(Απόγευμα): ... Εις τας 06:30 αρχίζει βομβαρδισμός επί των υψωμάτων 731 και 717 και μετ' ολίγον νέα επίθεσις των Ιταλών και κατά των δύο πλευρών του υψώματος 731, δηλαδή εναντίον και των δύο Λόχων μου. Και η επίθεσις αυτή απεκρούσθη με βαρυτάτας απωλείας διά τον εχθρόν.
(Βράδυ): Προς το εσπέρας νομίζουν ότι θα κλονίσουν το ηθικόν των στρατιωτών μας, ρίπτουν δι' αεροπλάνων χιλιάδας προκηρύξεις, καλούν τους στρατιώτας μας να ρίψουν τα όπλα και να σπεύσουν να παραδοθούν. Αι προκηρύξεις αυταί μόνον γέλωτας προσέφερον εις τους ηρωικούς οπλίτας.
Και η δευτέρα ημέρα της επιθέσεως έκλεισε με την απόλυτον διατήρησιν των θέσεών μας επί του υψώματος 731, καθώς επίσης και το δεξιά μου ΙΙΙ Τάγμα επί του υψώματος 717.»
Η «Εαρινή Επίθεση» των Ιταλών απέτυχε. Ο Μουσολίνι έφυγε ταπεινωμένος. Το ύψωμα 731 έγινε δόξα και το όνομά του γράφτηκε στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη: «731».

Πηγές:+ ΑΡΧΕΙΟ Δ.Γ. ΚΑΣΛΑΣ, + Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Τρικάλων

[panavour]

Τιμη και δοξα στους ηρωες προγονους .Ευχομαι και οι επιγονοι να σταθουν στο υψος τους οταν αυτο χρειασθει.
Ομως δεν ειμαι αισιοδοξος οτι αυτο θα συμβει

[Ichigo]

Θα δηλώσουν "παγκόσμιοι πολίτες του κόσμου" και θα την κάνουν κατά Γαλλία μεριά για να συνεχισουν να κουνάνε το δάχτυλο από πληκτρολόγιο και να λένε πόσο φιλειρηνιστΑΙ είναι

[thunder ace]

Τιμη και δοξα στους ηρωες προγονους .Ευχομαι και οι επιγονοι να σταθουν στο υψος τους οταν αυτο χρειασθει.
Ομως δεν ειμαι αισιοδοξος οτι αυτο θα συμβει

Αν το παιχνιδι δεν ειναι στημενο,να δωσω και την ζωη μου.Αν ομως ειναι να παιξω για τα συμφεροντα των μεγαλων,απλα να πανε να γαμηθουνε.Μη με ειδατε, μη με συναντησετε.Ρε ουστ απο δω.Να βρουνε αλλους μαλακες.

[DAYMAN]

Προκαλουν σημερα αυτα κατα τα αλλα μακαρι να τους μοιασω και εγω αλλα και αλλοι εστω στο νυχακι τους.

[dimmie_72]

Το θέμα δεν μπήκε για να προκαλέσει.
Ούτε να εξάρει εθνικιστικές τάσεις.
Μπήκε -με την ευκαιρία της 28ης βέβαια- για να σηματοδοτήσει το ακριβές χρονικό σημείο που έκρινε όχι μόνο τη φάση του αγώνα από πλευράς Τακτικής αλλά και τη ρήξη των δυνάμεων του Άξονα από πολιτικής πλευράς.

Οι επιτυχίες και η προώθηση των Ελλήνων στα στενά της Κλεισούρας ήδη απ το χειμώνα θα μπορούσε κάλλιστα να έχει δυσμενή κατάληξη όπως έχει συμβεί σε πολλές φάσεις της ιστορίας, αν δεν κατήγετο αυτή η περιφανής νίκη στο συγκεκριμένο ύψωμα και από ένα συγκεκριμένο Τάγμα.

Ο Μουσολίνι ο ίδιος με την παρουσία του στο χώρο εξορμήσεως των Ιταλών, τη στράτευση του γαμπρού του Τσιάνο, της κόρης του και της ελίτ της φασιστικής νεολαίας έπαιξε το το τελευταίο του χαρτί όχι μόνο για τη νίκη αλλά και την αποκατάσταση των ήδη κλονισμένων σχέσεών του με το Χίτλερ και της αξιοπιστίας του.

Καταληκτικά, ίσως δεν θα υπήρχε Αλβανικό Έπος αν δεν υπήρχε η νίκη σαυτή τη φάση του αγώνα από τη συγκεκριμένη Μονάδα και τους στρατιώτες της.

[alres]

Πάντως επειδή μερικοί είχαμε την τυχή ν' ακούσουμε κάποια πράγματα απο πρωταγωνιστές του μετώπου αυτού, δύο τρία πράγματα μου μεταφέρθηκαν που είναι αρκετά θαμμένα στην επίσημη ιστοριογραφία.
Το πρώτο είναι ότι ακόμα και σε καταστάσεις τέτοιες, οι κοινωνικές ανισότητες ήταν παρούσες. Ακόμα και εκεί. Άλλα παπούτσια ο ένας, άλλα ο άλλος. Άλλη άδεια ο ένας, άλλη ο άλλος (όπου άδεια βλέπε πιθανότητες επιβίωσης).
Το δεύτερο είναι ο διάχυτος και κρυμμένος φόβος αναμεμειγμένος με στιγμές θάρρους/παληκαριάς/τρέλας ( ο καθένας το λέει όπως θέλει).
Το τρίτο είναι η συμπεριφορά προς τους αιχμαλώτους και νεκρούς ιταλούς. Κλάματα γοερά και σεβασμός (στις περισσότερες περιπτώσεις). Ναι ακόμα και για τους εχθρούς. Το να κλαίει άνθρωπος για νεκρούς αντίπαλους στρατιώτες 70 χρόνια μετά από τη μάχη, είναι κάτι που δεν ξεχνιέται. Και υπονοεί, το προφανές, ότι καταλάβαιναν πιο πολλά να τους ενώνουν παρά να τους χωρίζουν. Αλλά αυτά τα βιβλία δεν τα γράφουν, γιατί χαλάνε τη σούπα της κρατικής (και για το ζήτημα κατά βάση μεταξικής) ιστοριογραφίας.

[Μανολης67]

....το χειρότερο όμως είναι....ο ηρωας Ταγματάρχης Δημητρίος Κασλάς, βετεράνος της Μικρασιατικής Εκστρατείας, που κράτησε τό ύψωμα...με την απελευθερωση καθαιρέθηκε σε Στρατιώτης λόγω πολιτικών φρονημάτων....αθάνατη Ελλάδα.....


Ο Δημήτριος Γ. Κασλάς (1901- 1966) υπήρξε Έλληνας στρατιωτικός και αντιστασιακός. Πήρε μέρος στη Μικρασιατική εκστρατεία, στον Ελληνοϊταλικο πόλεμο, στην Εθνική Αντίσταση και στα Δεκεμβριανά. Κυρίως έμεινε γνωστός μετά θάνατον για την συνεισφορά του ως διοικητής στο ΙΙ/5 τάγμα πεζικού στην απόκρουση της Ιταλικής επίθεσης στο 731 ύψωμα. Λόγω της συμμετοχής του στον ΕΛΑΣ αποστρατεύθηκε από το Ελληνικό στρατό και εξορίστηκε.

[Hell_Rider]

παιδες την Τεταρτη 28 Οκτωβριου θα παω στο Μνημειο για το Υψωμα στα Τρικαλα... οποιος θελει...

[Eversman]

Βλέπω ότι είμαστε αρκετοί, οι λάτρεις της στρατιωτικής ιστορίας εδώ μέσα

[Hell_Rider]

Βλέπω ότι είμαστε αρκετοί, οι λάτρεις της στρατιωτικής ιστορίας εδώ μέσα

της Ελληνικης...

[dimmie_72]

1 πέρασμα μοτοσυκλέτας όπου γίνεται αμέσως αντιληπτή η στρατηγική σημασία της κατοχής των υψωμάτων στην περιοχή.

https://www.youtube.com/watch?v=7k10EVY4B3U

[DAYMAN]

Το θέμα δεν μπήκε για να προκαλέσει.
Ούτε να εξάρει εθνικιστικές τάσεις.
Μπήκε -με την ευκαιρία της 28ης βέβαια- για να σηματοδοτήσει το ακριβές χρονικό σημείο που έκρινε όχι μόνο τη φάση του αγώνα από πλευράς Τακτικής αλλά και τη ρήξη των δυνάμεων του Άξονα από πολιτικής πλευράς.

Οι επιτυχίες και η προώθηση των Ελλήνων στα στενά της Κλεισούρας ήδη απ το χειμώνα θα μπορούσε κάλλιστα να έχει δυσμενή κατάληξη όπως έχει συμβεί σε πολλές φάσεις της ιστορίας, αν δεν κατήγετο αυτή η περιφανής νίκη στο συγκεκριμένο ύψωμα και από ένα συγκεκριμένο Τάγμα.

Ο Μουσολίνι ο ίδιος με την παρουσία του στο χώρο εξορμήσεως των Ιταλών, τη στράτευση του γαμπρού του Τσιάνο, της κόρης του και της ελίτ της φασιστικής νεολαίας έπαιξε το το τελευταίο του χαρτί όχι μόνο για τη νίκη αλλά και την αποκατάσταση των ήδη κλονισμένων σχέσεών του με το Χίτλερ και της αξιοπιστίας του.

Καταληκτικά, ίσως δεν θα υπήρχε Αλβανικό Έπος αν δεν υπήρχε η νίκη σαυτή τη φάση του αγώνα από τη συγκεκριμένη Μονάδα και τους στρατιώτες της.

Πολυ καλη και ενδιαφερουσα η δημοσιευση για οσους επιθυμουν να μαθουν καλα εκανες και την δημοσιευσες στην επετειο της εθνικης εορτης.Το προκαλει το αναφερω γενικα εν μεσω κλιματος ισοπεδωσης που επικρατει στους καιρους μας.Εκει αναφερομαι λοιπον.

[duke200]

απο την μικρή μου ενασχόληση με την στρατιωτική ιστορία, το βασικό συμπέρασμα που έβγαλα είναι οτι για το στρατό καθε πέρσι και καλύτερα. Μετά το 74 ήρθε η παρακμή και τώρα ο στρατός είναι σε σήψη (ειδικά τα μεγάλα τσιράκια), όπως και όλη η δημόσια διοίκηση (η οποία είναι σε χειρότερη κατάσταση απο το στρατό)