ΓΝΩΜΗ
Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» που κατέστρεψε τη Ρώμη
Το φθινόπωρο του 68 π.Χ. η μόνη στρατιωτική υπερδύναμη του κόσμου υπέστη ένα βαρύ ψυχολογικό πλήγμα από μια τολμηρή τρομοκρατική επίθεση στην ίδια της την καρδιά. Το λιμάνι της Ρώμης στην Όστια πυρπολήθηκε, ο πολεμικός στόλος της Συγκλήτου καταστράφηκε και δύο διακεκριμένοι γερουσιαστές, μαζί με τους σωματοφύλακες και το προσωπικό τους, απήχθησαν.
Το περιστατικό, παρότι συγκλονιστικό, δεν προσείλκυσε την προσοχή των σύγχρονων ιστορικών. Αλλά ένα γεγονός που ήταν απλώς υποσημείωση πριν από πέντε χρόνια, έχει τώρα, στον κόσμο μας μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αποκτήσει ένα νέο και απειλητικό νόημα. Οι ομοιότητες μεταξύ των δύο περιστατικών είναι εξάλλου, πολλές. Καταρχήν, οι δράστες αυτής της θεαματικής επίθεσης στη Ρώμη δεν βρίσκονταν στην υπηρεσία κάποιας ξένης δύναμης. Καμία χώρα δεν θα τολμούσε να επιτεθεί τόσο προκλητικά στην Ρώμη. Όπως συμβαίνει και στην Αλ Κάιντα, οι πειρατές αυτοί συνδέονταν με μια χαλαρή οργάνωση, αλλά μπόρεσαν να ενσπείρουν δυσανάλογο φόβο μεταξύ πολιτών που πιστεύουν πως είναι ασφαλείς από οποιαδήποτε επίθεση. Επίσης, στον πανικό που τους κατέλαβε έπειτα από εκείνη την επίθεση, οι Ρωμαίοι έλαβαν αποφάσεις που τους έβαλαν στον δρόμο προς την καταστροφή του Συντάγματός τους, τον δραστικό περιορισμό της δημοκρατίας και της ελευθερίας τους. Κανείς δεν μπορεί παρά να αναρωτηθεί εάν, τελικά, η Ιστορία επαναλαμβάνεται.
Όσοι εξ ημών δεν είμαστε Αμερικανοί, μπορούμε μονάχα να μείνουμε έκπληκτοι με την άνεση με την οποία τα παλαιόθεν θεσμοθετημένα δικαιώματα και οι ατομικές ελευθερίες θυσιάζονται στον βωμό της ασφάλειας στις ΗΠΑ, μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Η ψηφοφορία της περασμένης εβδομάδας στη Γερουσία για την αναστολή του δικαιώματος τού habeas corpus όσον αφορά τους κρατουμένους που είναι ύποπτοι για τρομοκρατία - κάτι που τους στερεί το δικαίωμά τους να διαμαρτυρηθούν στο δικαστήριο για την κράτησή τους -, η προσεκτική επιλογή λέξεων σε κάθε αναφορά για βασανιστήρια (που απαγορεύει μονάχα την πρόκληση «σοβαρού» βιολογικού και ψυχολογικού μαρτυρίου για την απόσπαση πληροφοριών), καθώς και η παροχή άδειας στον πρόεδρο των ΗΠΑ ώστε να μπορεί να χαρακτηρίζει έναν καθ' όλα νόμιμο κάτοικο των ΗΠΑ ως «εχθρό μαχητή», όλα αυτά εκπροσωπούν μια ιστορική αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων ανάμεσα στον πολίτη και την εκτελεστική εξουσία.
Ένας έξυπνος, σκεπτικιστής Αμερικανός χωρίς αμφιβολία θα γελούσε με τη σκέψη ότι αυτό που έχει συμβεί μετά την 11η Σεπτεμβρίου θα μπορούσε να προκαλέσει την καταστροφή, ενός Συντάγματος ηλικίας πολλών αιώνων. Αλλά, υποθέτω, ένας έξυπνος, σκεπτικιστής Ρωμαίος μπορεί να έκανε το ίδιο το 68 π.Χ.
Μπορεί βέβαια η ρωμαϊκή δημοκρατία να ήταν ούτως ή άλλως καταδικασμένη. Αλλά η δυσανάλογη αντίδραση στην επιδρομή στην Όστια χωρίς αμφιβολία επιτάχυνε τη διαδικασία, αίροντας τις αναστολές που υπήρχαν για στρατιωτικές περιπέτειες και διαφθείροντας την πολιτική διαδικασία.
Ο Ρόμπερτ Χάρις είναι Βρετανός πολιτικός αναλυτής και συγγραφέας πολλών βιβλίων, ανάμεσα στα οποία και η «Πομπηία» (Εκδόσεις Ψυχογιός, 2004). Το τελευταίο του μυθιστόρημα για την αρχαία Ρώμη «Imperium» κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες στα αγγλικά
ΤΑ ΝΕΑ , 03/10/2006 , Σελ.: N47
Κωδικός άρθρου: A18655N472
ID: 539522
εδώ