Είναι αδύνατον να βρει κάποιος μια εκκλησία να έχει τέτοια ιστορία σαν την εκκλησία της Sagrada Familia. Μπορεί κάποιος να μιλά για το έργο ενός καλλιτέχνη στο μεσουράνημα της ζωής του αλλά αυτό δεν ταιριάζει στην περίπτωση του Γκαουντί. Το κύριο έργο του είναι ταυτόχρονα και έργο μιας ολόκληρης ζωής. Κανείς δεν θα μπορούσε να είχε προβλέψει μια τόσο μακρόχρονη διαδικασία, ούτε ο ίδιος ο Γκαουντί όταν, στα 1883, στην ηλικία των 31 χρόνων άρχισε να διευθύνει τις εργασίες ανέγερσης. Για ένα μεγάλο διάστημα φαίνεται να διακατέχεται από αισιοδοξία για την ολοκλήρωση του έργου του. Στα 1886 ακόμη πιστεύει ότι θα μπορούσε να ολοκληρώσει την Sagrada Familia σε δέκα χρόνια ενώ ήδη έχει ξοδέψει 360.000 πεσέτες για κάθε χρόνο. Η οικονομική υποστήριξη δεν ήταν εξασφαλισμένη, επειδή η εκκλησία είχε σχεδιαστεί σαν μια εκκλησία για εξιλέωση, γιατί η πρόθεση ήταν να γίνει αποκλειστικά με κεφάλαια από δωρεές. Αυτό οδήγησε σε λογικές καθυστερήσεις στην διάρκεια του πρώτου παγκόσμιου πόλεμου. Ο Γκαουντί πήγαινε από σπίτι σε σπίτι προσπαθώντας προσωπικά να συλλέξει τα απαιτούμενα κεφάλαια.
Το γεγονός πως στα 1906 η εκκλησία ήταν ακόμη μακριά από την τελικής της μορφή είχε να κάνει και με τον στυλ που ο Γκαουντί συνήθιζε να οικοδομεί. Όταν ανέλαβε την διεύθυνση των έργων της εκκλησίας είχε ήδη ένα έντονο επαγγελματικό ενδιαφέρον για το έργο. Τώρα δεν θα ήθελε να κάνει μια εκκλησία στο πνεύμα της νέο-γοτθικής προσέγγισης. Έτσι με σκεπτικισμό αντιμετώπισε τα σχέδια του Villar που ήταν ήδη έτοιμα. Επίσης οι εκσκαφές για την κρύπτη (το υπόγειο μέρος του ναού πάνω στην οποία θα στηρίζονταν η αψίδα) είχαν ήδη προχωρήσει και οι κολώνες της κρύπτης είχαν ήδη φτάσει σε αρκετό ύψος. Ο Γκαουντί προτιμούσε βεβαίως να δώσει στο οικοδόμημα μια εντελώς διαφορετική κατεύθυνση, αλλά ήταν υποχρεωμένος να εργαστεί πάνω σε ότι είχε ήδη γίνει. Οι κολώνες του Villar απείχαν πολύ από το να τον ευχαριστούν. Τελικά επέκτεινε τα στενά παράθυρα που ο Villar είχε κάνει και μετακίνησε ψηλότερα την αψίδα έτσι ώστε ο χώρος να πάρει περισσότερο φως και να μην είναι τόσο καταθλιπτικός.
Αλλά η αιτία που το έργο άργησε τόσο πολύ δεν ήταν τόσο το ότι ο Γκαουντί έπρεπε να αναλάβει μετά από κάποιον άλλο αρχιτέκτονα, αλλά μάλλον από αυτή καθ’ αυτή την προσέγγιση του Γκαουντί. Αντί να ακολουθεί ένα προκαθορισμένο σχέδιο, προτιμούσε το σχέδια του έργου να εξελίσσονται κατά την διάρκεια της εκτέλεσής του. Κανένα άλλο κτήριο δεν είναι καλλίτερος μάρτυρας από την Sagrada Familia στα αποτελέσματα αυτής της μεθόδου δράσης. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι τα πρώτα του σχεδιάσματα για το κτήριο λένε πολύ λίγα πράγματα για την ίδια την κατασκευή. Μεταφέρουν περισσότερο μια γενική εντύπωση για το έργο. Είναι λίγο ως πολύ ατμοσφαιρικά πορτραίτα.
![]()