Επειδή έχω την εντύπωση ότι έτσι όπως τα γράφετε μπερδεύει ο ένας τον άλλον, θα κάνω μία προσπάθεια για πιο απλή και κατανοητή επεξήγηση (όχι ότι δεν το έχει κάνει ο γεράνθροπας στο παρελθόν...). Και χωρίς να εννοώ παραπάνω ότι είστε λάθος (αλλά ούτε και σωστοί - μου είναι σχεδόν αδύνατον να καταλάβω πλήρως τι εννοείτε....).
Για τα -ελικοειδή- ελατήρια λοιπόν που συναντάμε στις μοτό... υπάρχουν 2 τύπων, τα εξής .... τρία...
δώστε βάση, δεν πρόκειται για μαλακιούλα....
1) σταθερού k, ή γραμμικά: δεν νομίζω ότι χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη επεξήγηση. Όση δύναμη εξασκείται εις αυτά, τόσο -ανάλογα με το k τους- συμπιέζονται. Αν πχ το ελατήριο μας είναι 50Ν/mm, όταν δεχτεί δύναμη 100N (χονδρικά 10 κιλά - από δω κι εμπρός θα κάνω τη μετατροπή σε κιλά υπολογίζοντας το g=10m/s^2 χάριν ευκολίας), τότε θα συμπιεστεί 2 χιλιοστά.
2) 'προοδευτικού' k: ουσιαστικά είναι γραμμικά ελατήρια με 2 διαφορετικά k. To τμήμα με το χαμηλότερο λόγο θα συμπιεστεί πρώτο και μετά θα αρχίσει να δουλεύει το 2ο τμήμα με το υψηλότερο k. Αυτού του τύπου ελατήρια έχω συναντήσει στο μπροστινό σύστημα street μοτό ...όπως στο ΧΧ όπου τέτοια τοποθετεί και η Honda και ίδια ελαφρά σκληρότερα -λίγο παραπάνω από 5% αν θυμάμαι καλά- δίνει και η WP, όπως επίσης και σε οπίσθιες αναρτήσεις σε ειδικές περιπτώσεις όπως η KTM που τα τοποθετούσε στα PDS (το οποίο δεν ... έχει μοχλικό) τα παλαιότερα χρόνια (2002-2004 περίπου...). Όσον αφορά την κατασκευή τους, συνήθως οι δύο διαφορετικές σκληρότητες επιτυγχάνονται -συνήθως γιατί υπάρχουν και άλλοι τρόποι- με αλλαγή του βήματος στην περιέλιξη της σπείρας.
ΔΗΛΑΔΗ
ενώ το καλώδιο παραμένει το ίδιο (διατομή, μέση διάμετρος...) αλλάζει η απόσταση μεταξύ των σπειρών.....
ΔΗΛΑΔΗ (:o)
στο πρώτο τμήμα έχουμε πιο πυκνή περιέλιξη και μετά πιο αραιή.
Ποιό είναι το 'μαλακό' από τα 2?
Μα φυσικά αυτό με την πυκνή περιέλιξη.
Μη προσπαθήσετε να το εξηγήσετε (όχι ότι δε γίνεται), το εξηγεί ο παρακάτω τύπος που ισχύει για όλα τα ελικοειδή ελατήρια.
Συγκεκριμένα ο λόγος του ελατηρίου βγαίνει από τον τύπο
k = Gd^4 / 8nD^3 *
όπου
G είναι η σταθερά διάτμησης (shear strength - όποιος ξέρει τον ακριβή όρο στα ελίνικος is welcome) του υλικού (συνήθως από 78500Ν/mm^2 έως 81400 ανάλογα τον τρόπο κατασκευής του ατσαλιού)
d είναι η διάμετρος του καλωδίου (σύρματος....) που χρησιμοποιήθηκε
D η μέση διάμετρος του ελατηρίου (όπως το βλέπουμ' απουπάνου....)
και
n o αριθμός των ενεργών σπειρών
*πηγή: Motorcycle Tuning: CHASSIS, John Robinson
Όπως καταλαβαίνετε ανάμεσα σε 2 ελατήρια από το ίδιο υλικό και με το ίδιο ελεύθερο μήκος, σκληρότερο είναι αυτό που έχει μικρότερο αριθμό σπειρών ( ή μικρότερη μέση διάμετρο αλλά αυτό δεν μας ενδιαφέρει τόσο)
.....................
και
3) τα προοδευτικά ελατήρια: στις μοτό τέτοια είναι -εξ'όσων γνωρίζω- μόνο τα Ηyperpro. Προφανώς και η προοδευτικότητα επιτυγχάνεται με συνεχή αύξηση της απόστασης μεταξύ των σπειρών. Το αναφέρω γιατί σε λατήρια αυτοκινήτων σε αρκετές περιπτώσεις τοποθετούνται ελατήρια τα οποία στις άκρες τους μικραίνει η μέση διάμετρος (στενεύουν) προφανώς για να προσδώσουν χαρακτηριστικά anti-bottoming στις αναρτήσεις.