Μάνη μάνι 19/6/10

[daz]

Τα χωριά της Μάνης διατηρούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική τους. Φωλιασμένα ανάμεσα στους ορεινούς όγκους, λιτά και απολύτως εναρμονισμένα με την ιδιαιτερότητα που τους χάρισε ο βράχος.
Δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι απ’ τους παραδοσιακούς οικισμούς της Πελοποννήσου, βρίσκονται εκεί.

[daz]

Η φυσιογνωμία των χωριών ολοκληρώνεται και από τους πέτρινους πύργους που ξεπηδούν ανάμεσα απ’ τα σπίτια ή στις κορυφές των λόφων. Μετά την τουρκοκρατία εμφανίστηκαν και τα πυργόσπιτα. Όλα αυτά συνέθεταν μια εικόνα που δε λέγεται, δε γράφεται, δε περιγράφεται. Πρέπει να είσαι εκεί για να το δεις.

[daz]

Οι πύργοι και τα πυργόσπιτα δικαιολογούνται αρχικά απ’ την ανάγκη απόκρουσης των πειρατικών επιθέσεων, αργότερα των τούρκων αλλά και απ’ το σύστημα με τις πατριές και τις μεταξύ τους βεντέτες. Όσο μεγάλος ήταν ο πύργος τόσο πιο ισχυρή ήταν η οικογένεια. Η τελευταία βεντέτα στη Μάνη έληξε με την παρέμβαση του στρατού.


Στη φωτό η Βαθεία απ’ το δρόμο που περνάει κάτω απ’ το χωριό.

[daz]

Με μερικές απ’ τις 300, αν θυμάμαι καλά, εκκλησίες της περιοχής.

[daz]

Αρχικά η θέα που αντίκρισα με ξένισε αλλά όσο οι στροφές διαδέχονταν η μία την άλλη, όσο περισσότεροι πύργοι ξεπηδούσαν πάνω απ’ τους λόφους, όσο το μάτι συνήθιζε την παντελή έλλειψη πράσινου και την θέση του έπαιρναν η πέτρα και τα διάσπαρτα γραφικά χωριά τόσο περισσότερο μου άρεσε. Τώρα ήξερα γιατί οι Μανιάτες δεν μοιάζουν με κανέναν. Γιατί ο χαρακτήρας τους διαμορφώθηκε σε έναν τραχύ και αφιλόξενο τόπο. «Κι’ είναι όπως οι βράχοι τους και σουβλεροί και ολόρθοι, -και ολόγυμνοι, και απάτητοι και ξεμοναχιασμένοι». Μόνο αν δεις αυτό τον τόπο με τα μάτια σου μπορείς να νιώσεις και τον στοίχο του Κ. Παλαμά.

Δεν είναι τυχαίο πως 2 απ’ τα 3 χωριά που δεν τα πάτησε ποτέ πόδι Γερμανού, είναι στη Μάνη.
Στη φωτό ένα χωριό που όπως φαίνεται κατοικείται ακόμα.

[daz]

Η θέα του τουριστικού Γερολιμένα από ψηλά, ένα απ’ τα πιο καινούρια χωριά της περιοχής, μας έκανε να σταματήσουμε για μια φωτογραφία. Οι τουριστικές επεμβάσεις στην περιοχή δεν έχουν καταφέρει να αλλοιώσουν την εικόνα του τόπου.

[daz]

Εκεί ο Μπάμπης είχε και τις κατακτήσεις του!

Του έδειξε το σπίτι της από ψηλά..

[daz]

Σιγουρεύτηκε πως δεν κατάλαβε λάθος και έφυγε αφού πρώτα τον έβαλε να της ορκιστεί σε μια μελλοντική επίσκεψη.

[daz]

Αν απλά περάσεις από ένα μέρος τόσο διαφορετικό και δεν γνωρίσεις και τους ανθρώπους που ζουν εκεί, το ταξίδι σου είναι μισό. Και φυσικά εμείς δεν είχαμε αυτή την πολυτέλεια. Αξίζει να γυρίσεις τα διάφορα χωριουδάκια, όσα τουλάχιστον κατοικούνται και να μιλήσεις με τους μόνιμους κατοίκους τους.
Σίγουρα οι έχοντες τον Ταΰγετο πατρίδα, θα έχουν να σου πουν τόσα πολλά για τον τόπο τους και την ιστορία του που δύσκολα θα βρεις σε οποιοδήποτε βιβλίο.

[daz]

Ο δρόμος από δω και πέρα ήταν ακόμα χειρότερος και ο Μπάμπης πίσω μου είχε ελαττώσει ρυθμό. Η διαδρομή για Αρεόπολη απ' την ανατολική μεριά περνούσε πάνω από γκρεμούς κάτω απ’ τους οποίους μπορούσες να διακρίνεις ολόλευκες αμμουδιές. Πάντα με την παρουσία των χαρακτηριστικών πυργόσπιτων και την καταλυτική παρουσία των Ταΰγετου.

Έχοντας κάνει τον κύκλο φτάνουμε Αρεόπολη πάλι και συνεχίσουμε προς Καλαμάτα. Το πρώτο χωριό που συναντάμε μετά την Αρεόπολη, το Λιμένι, κάτι μου λέει αλλά δε μπορώ να θυμηθώ. Ψάχνοντας αργότερα βρίσκω πως ήταν το χωριό του Πέτρου Μαυρομιχάλη. Αν το είχα θυμηθεί δεν νομίζω να αντιστεκόμουν σε μια επίσκεψη στον Πύργο του. Τετραόροφος και αναστηλωμένος όπως διάβασα αργότερα.

Ο φιδωτός δρόμος από Αρεόπολη προς καρδαμύλη είναι λίγο καλύτερος, εκτός από μερικά κομμάτια του που είναι σπασμένα. Σίγουρα όμως το οδόστρωμα το χειμώνα μετά από μια βροχή γίνεται επικίνδυνο. Βενζινάδικα στην περιοχή δεν θα βρείτε εύκολα. Ένα που βρήκαμε έξω απ’ τη Στούπα ήταν ιδιαίτερα ακριβό.

[daz]

Έχοντας περάσει πια στην έξω Μάνη γίνεται αισθητό πως εδώ τα νερά του Ταϋγέτου ήταν ιδιαίτερα φιλόδωρα με την περιοχή. Το πράσινο σκεπάζει σιγά, σιγά την πέτρα, και τα δέντρα τις πλαγιές του Πενταδάκτυλου. Περνώντας τον Αγ. Νικόλαο, ένα γραφικό ψαροχώρι, το επόμενο χωριό είναι η Στούπα. Το μέρος που ο Καζαντζάκης γνώρισε τον Ζορμπά. Ανεπτυγμένο τουριστικά, διαφέρει σε σχέση με τις υπόλοιπες κατοικημένες περιοχές της Μάνης αλλά συστήνεται ανεπιφύλακτα για απόλυτα ήσυχες διακοπές. Φοβερές παραλίες, καλό φαγητό, όμορφες δασικές διαδρομές στον Ταΰγετο.

Η Στάση για βενζίνη και το απογευματινό μας καφεδάκι ήταν επιβεβλημένα. Γιατί δεν έβγαλα έστω και μια φωτογραφία εδώ δεν κατάλαβα. Ορίστε όμως μια με το σπίτι του Νίκου Καζαντζάκη. Προσέξτε την παραλία στο χάρτη. Η περίφημη Καλογριά.

[daz]

Το υπόλοιπο της διαδρομής μέχρι την Καλαμάτα εναλλάσσονταν ανάμεσα σε βουνό απ’ τη μία και θάλασσα απ’ την άλλη. Οι απόκρημνες πλαγιές του Ταϋγέτου απ’ τη μία και κάθετα βράχια απ’ την άλλη που κατέληγαν σε μικρούς κολπίσκους με λευκή άμμο. Όσοι περάσετε απ’ την περιοχή μη ξεχάσετε να κάνετε μια στάση στη Καρδαμύλη.


Μας έμενε τώρα ο δρόμος της επιστροφής.

[daz]

Όταν περάσαμε την Καλαμάτα ο ήλιος είχε αρχίσει να χάνεται. Οι ρυθμοί ανέβηκαν όσο μου επέτρεπαν τα φώτα μου και τα μυγάκια στη ζελατίνα του κράνους. Κατά τις 23.00 φτάσαμε στο σημείο που είχαμε ξεκινήσει, 14 περίπου ώρες πριν.

Το ραντεβού με το Μπάμπη ανανεώθηκε από μόνο του για την επόμενη φορά που θα βρισκόμασταν στα μέρη μας. Το καλύτερο φυσικά θα ήταν η μέρα να κλείσει με μπυρίτσα στην παραλία της Κουρούτας, αλλά την επόμενη ημέρα είχα να κάνω 600 χλμ για Θεσσαλονίκη και κάποιοι που δεν είχα προλάβει να δω είχαν αρχίσει να γκρινιάζουν.

[daz]

Τι γοητεία μπορεί να έχει τελικά ένας άγονος, ξερός τόπος? Τι είναι αυτό που κάνει τον επισκέπτη να θέλει να πάει ξανά? Είναι οι άνθρωποι, ο τόπος ή η ιστορία του αυτό που εντυπωσιάζει.

Το σίγουρο είναι πως οι λογαριασμοί μου με τους Μανιάτες δεν έχουν κλείσει ακόμα. Η Βεντέτα μόλις άρχισε.

[daz]

Η πολυτελής κούρσα σταμάτησε στο καφενείο της Αρεόπολης. Στο πίσω κάθισμά της καθότανε ένας ευτραφής, μελαχροινός, πολύ καλοντυμένος κύριος. Ο οδηγός και ο διερμηνέας του κατέβηκαν κι ο δεύτερος μπήκε στο καφενείο... Ρώτησε:
«— Ρε παιδιά...Έχει κανένας κάνα οικόπεδο εδώ πέρα;».
«— Όλοι έχουμε», του αποκρίνεται ένας Κοιλάκος από τον Πύργο Δηρού με όψη αγρότη ντόπιου.
«— Εσύ έχεις;», ξαναρωτά ο ξένος. «Πόσο πουλιέται το στρέμμα;».
«— Το στρέμμα;... Τέσσερα εκατομμύρια...», λέει έτσι, «για πλάκα» ο Μανιάτης.
«— Εσύ πόσα έχεις;». •
«— Έχω πάνω από δέκα στρέμματα».
«— Που εδώ κοντά;».
«— Κάτω προς την παραλία του Δηρού. Γιατί ρωτάς;».
«— Να, ο κύριος έξω στο αμάξι είναι Λιβανέζος. Και ψάχνει ν' αγοράσει γη. Εγώ είμαι ο διερμηνέας σου».
Βγαίνει ο διερμηνέας από το καφενείο. Πάει στο αφεντικό του και κάτι συζητούν για λίγο. Ξαναγυρίζει ο διερμηνέας στο καφενείο και κρατά ένα μπλοκ:
«—Ο κύριος λέει ότι αν θέλεις τ' αγοράζει τώρα αμέσως. Έχω εδώ ένα τσεκ για σαράντα εκατομμύρια δραχμές. Μόνο να πάμε στο συμβολαιογράφο».
Το κοίταζε ο Μανιάτης σκεφτικός. Άκουσε το ποσόν. Και θυμήθηκε την κόρη του που πέτυχε στο Πανεπιστήμιο με τόσες δυσκολίες και έμενε στην Αθήνα, ήθελε 40.000 δραχμές έξοδα για να ζει φτωχικά... Και που να τα βρει αυτός... «Σκέψου λεφτά πόχει ο κόσμος...», συλλογίστηκε.
«— Λοιπόν εντάξει;».
Η φωνή του ξένου τον ξανάφερε στην πραγματικότητα.
«— Τι εντάξει;».
«— Θα πάμε να κανονίσουμε; Να κάνομε τα συμβόλαια και να πάρεις τα λεφτά;».
«— Ποιος σου είπε, άνθρωπέ μου, ότι πουλάω. Η γη αυτή σάμπως είναι δική μου; Ο πατέρας μου, μου την άφησε. Είναι από το μπάπου του. Και αύριο θάναι των παιδιών μου. Δεν έχω εγώ δικαίωμα να την πουλήσω... Δεν την απόχτησα εγώ... Εγώ είμαι περαστικός, όπως κι άλλοι πριν από μένα. Τι μου ζητάς, λοιπόν».
«— Δηλαδή, δεν τα δίνεις;», ρώτησε ο διερμηνέας.
«— Όχι. Δεν έχεις ακούσει; «Άλλοι τάχαν, άλλοι τάχουν, κι άλλοι πάλι τα παντέχουν».
«— Βρε μυαλά που κουβαλάτε οι Μανιάτες. Σου δίνει σαράντα εκατομμύρια γι' αυτές τις ξερόπετρες και δεν τα δίνεις; Ε ρε να τάχα εγώ!... θάλυνα το πρόβλημα της ζωής μου...»