για την ιστορία πάντως και μια και αναφέρθηκε παραπάνω συμπτωματικά έχουν σήμερα τα νέα ένα ενδιαφέρον άρθρο για τη διάσπαση του κκε
το παραθέτω εδώ
πηγή
http://ta-nea.dolnet.gr//Article.asp...1&sn=&spid=877
Ο διχασμός δεν προέκυψε ως κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ΄60 το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα αντιμετώπιζε κρίση, αλλά οι επιπτώσεις της στην ελληνική Αριστερά υπήρξαν σχετικά περιορισμένες. Με την επέμβαση όμως των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία τον Αύγουστο του 1968 οι πιθανότητες ενός συμβιβασμού εξανεμίστηκαν και οι διαχωριστικές γραμμές παγιώθηκαν
Η εισβολή στην Πράγα σφράγισε τη διάσπαση του ΚΚΕ
Γράφει Ο ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1968, πριν από 40 ακριβώς χρόνια, σε μια έπαυλη για κομματικά στελέχη στα περίχωρα της Βουδαπέστης, γράφτηκε μια από τις πιο τραυματικές σελίδες στην ιστορία του ΚΚΕ. Οι συγκρούσεις που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της 12ης Ολομέλειας της Κεντρικής του Επιτροπής δεν περιορίστηκαν αυτή τη φορά στον στενό κύκλο των ανώτερων κομματικών στελεχών, όπως συνέβαινε κατά κανόνα στο παρελθόν. Αντίθετα οδήγησαν στην πλήρη διαφοροποίηση στελεχών και οπαδών και στη διαμόρφωση δύο ανταγωνιστικών κομματικών φορέων, οι οποίοι, επί είκοσι χρόνια, διεκδίκησαν με πείσμα την αυθεντική έκφραση της κομμουνιστικής παράδοσης.
Η διάσπαση του ΚΚΕ δεν προέκυψε βέβαια ως κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ΄60 το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα είχε πάψει να διαθέτει τη μονολιθικότητα που το χαρακτήριζε στο παρελθόν. Η σφοδρή αντιπαράθεση της Σοβιετικής Ένωσης με την Κίνα αποτελούσε την πιο ορατή όψη αυτής της κρίσης, αν και οι επιπτώσεις της στην ελληνική Αριστερά υπήρξαν σχετικά περιορισμένες. Αντίθετα, ιδιαίτερα σημαντικές για την ελληνική Αριστερά υπήρξαν οι διαφοροποιήσεις που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται σε ορισμένα δυτικοευρωπαϊκά κομμουνιστικά κόμματα, κυρίως οι επεξεργασίες των Ιταλών κομμουνιστών, σχετικά με την «αυτονομία» του κάθε κόμματος και την «πολυκεντρική» συγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Οι θέσεις αυτές απέκτησαν μάλιστα και συμβολικά φορτισμένη μορφή με τη δημοσίευση της πολιτικής «διαθήκης» του Παλμίρο Τολιάτι, λίγες μέρες μετά τον θάνατό του τον Αύγουστο του 1964, την οποία αναδημοσίευσε αμέσως το θεωρητικό περιοδικό της ΕΔΑ ( Ελληνική Αριστερά, τεύχ. 15,
Οκτώβριος 1964). Η έρπουσα αυτή αμφισβήτηση της σοβιετικής πρωτοκαθεδρίας φαίνεται πως έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανατροπή του Νικήτα Χρουστσώφ, τον Οκτώβριο του 1964, τον οποίο διαδέχτηκε ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ. Η αλλαγή ηγεσίας στο σοβιετικό Κ.Κ., καθώς και ό,τι αυτή συμβόλιζε σε επίπεδο πολιτικών επιλογών, επηρέασε με τη σειρά της τις εξελίξεις στο εσωτερικό του ΚΚΕ, πυροδοτώντας σχεδόν αμέσως συγκρούσεις- αρχικά σε επίπεδο κορυφής- οι οποίες παρέμεναν έως τότε σε λανθάνουσα κατάσταση. Η ανασυγκρότηση. Έτσι, στα τέλη Φεβρουαρίου 1965, τέσσερις μόλις μήνες μετά την ανατροπή του Χρουστσώφ, σχηματοποιείται, στη διάρκεια της 8ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ, η πρώτη διαφωνία μεταξύ των δύο κορυφαίων μελών του Πολιτικού Γραφείου (Π.Γ.): του γραμματέα του κόμματος Κώστα Κολιγιάννη και του ιστορικού στελέχους Μήτσου Παρτσαλίδη. Αντικείμενο της διαμάχης η επιλογή της πλειοψηφίας του Π.Γ. (5 από τα 7 μέλη) να προχωρήσει στην ανασυγκρότηση, σε σχετικώς ευρεία κλίμακα, των οργανώσεων του ΚΚΕ στην Ελλάδα, («στηρίγματα» στην κομματική διάλεκτο) οι οποίες θα λειτουργούσαν ανεξάρτητα, αλλά και ενταγμένες μέσα στην ΕΔΑ. Μεσοπρόθεσμη επιδίωξη η «ντε φάκτο νομιμοποίηση» του ΚΚΕ, στόχος που φάνταζε εφικτός μετά τον εκλογικό θρίαμβο της Ε.Κ. Με την προοπτική αυτή διαφώνησε όμως ο Μ. Παρτσαλίδης (συνεπικουρούμενος και από ένα ακόμα μέλος του Π.Γ., τον Πάνο Δημητρίου), υποστηρίζοντας ότι αντίθετα θα έπρεπε να ενισχυθεί η ΕΔΑ, η ανώτερη στελέχωση της οποίας αποτελείτο άλλωστε (σχεδόν κατά 90%) από μέλη του ΚΚΕ. Η πρώτη αυτή διαφωνία έμεινε αρχικά περιχαρακωμένη σ΄ έναν στενό κύκλο ανώτατων στελεχών, με πιο γνωστό επεισόδιο την οξύτατη κριτική που άσκησε το Π.Γ. στα δι ευθυντικά στελέχη της Αυγής (και μέλη της Κ.Ε. του ΚΚΕ) Πότη Παρασκευόπουλο και Σπύρο Λιναρδάτο, τον Μάιο του 1965 στο Βουκουρέστι. Η σύγκρουση πάντως που υπέβοσκε όχι μόνο δεν διευθετήθηκε αλλά αντίθετα διευρύνθηκε και σε άλλα θέματα. Το κρισιμότερο από αυτά ήταν ο εμφανής κομματικός δυϊσμός, ιδίως μετά την απελευθέρωση και των τελευταίων φυλακισμένων στελεχών του ΚΚΕ. Η πλειονότητα των τακτικών μελών της Κ.Ε. (24 από τους 45) βρισκόταν πλέον στην Ελλάδα και λειτουργούσε χωρισμένη σε τρία τμήματα, τα οποία συντόνιζε το Γραφείο Εσωτερικού με γραμματέα τον Μπάμπη Δρακόπουλο και μέλη τούς Μανώλη Γλέζο, Αντώνη Μπριλλάκη, Νίκο Καρά και Μίνα Γιάννου (στους οποίους προστέθηκαν το 1966 ο Χαρίλαος Φλωράκης και ο Φώκος Βέτας).
Το πρόβλημα του κομματικού δυϊσμού και η λανθάνουσα αντιπαλότητα των «μέσα» και των «έξω»- που όμως ούτε οι μεν ούτε οι δε αποτελούσαν συμπαγή ομάδα- θίχτηκε για πρώτη φορά στην 9η Ολομέλεια, τον Αύγουστο του 1965, η οποία πάντως, υπό την πίεση των πολιτικών εξελίξεων (Ιουλιανά), απλώς το παρέκαμψε. Απέκτησε όμως ιδιαίτερη βαρύτητα, σε συνδυασμό και με άλλες πολιτικές αντιθέσεις, προς τα τέλη του 1966, εν όψει αφενός της 10ης Ολομέλειας της Κ.Ε. (Δεκέμβριος 1966- Ιανουάριος 1967) και αφετέρου της προετοιμασίας του 3ου Συνεδρίου της ΕΔΑ (που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ).
Στο Βουκουρέστι. Στη 10η Ολομέλεια, που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της Κ.Ε. στο Βουκουρέστι, με τη συμμετοχή για πρώτη φορά και 6 μελών της από την Ελλάδα, παίχτηκε η πρώτη πράξη που οδήγησε, ύστερα από έναν χρόνο, στη διάσπαση του ΚΚΕ. Η πλειονότητα του Π.Γ., με επικεφαλής τον Κ. Κολιγιάννη, προσπάθησε να αποσπάσει την καταδίκη των μελών του Π.Γ. Δ. Παρτσαλίδη και Π. Δημητρίου καθώς και του Ν. Καρά, ο οποίος εθεωρείτο ως ο πιο «φιλοϊταλός» από τα μέλη του Γραφείου Εσωτερικού. Η καταδίκη αυτή αποτράπηκε με παρέμβαση των μελών της Κ.Ε. από την Ελλάδα (Γλέζος, Δρακόπουλος κ.ά.), ενώ προκάλεσε επίσης την αντίδραση του Ζήση Ζωγράφου, μέλος του Π.Γ. που έως τότε συνέπλεε με τον Κ. Κολιγιάννη. Διαμορφώθηκε έτσι στο Π.Γ. ο συ σχετισμός 4 προς 3, που θα επικυρωθεί στη 12η Ολομέλεια το 1968.
Η δικτατορία που ακολούθησε, έπειτα από 3 μήνες, ανέδειξε με κραυγαλέο τρόπο την αναντιστοιχία μεταξύ των εθνικών πολιτικών εξελίξεων και των εσωκομματικών διενέξεων στα ηγετικά κλιμάκια του ΚΚΕ. Ταυτόχρονα όμως διεύρυνε το πεδίο της πολιτικής διαφωνίας, προσθέτοντας την κριτική για τις ευθύνες του κόμματος, τις διαφορετικές προτάσεις για τη διαδικασία ανασυγκρότησης των κομματικών οργανώσεων καθώς και το κρίσιμο ζήτημα της σχέσης με την ΕΔΑ (ακόμη και την αναγκαιότητα ή όχι διατήρησής της). Έτσι, ήδη από τα τέλη του 1967, η πορεία προς τη διάσπαση είχε πλέον δρομολογηθεί. Και οι δύο μερίδες του Π.Γ. απευθύνθηκαν τότε στο σοβιετικό κόμμα, το οποίο, όπως αποδείχθηκε και στην περίπτωση της Τσεχοσλοβακίας, ταλαντευόταν εκείνη την περίοδο ως προς το επιτρεπτό φάσμα επιλογών. Όμως οι αλλαγές που δρομολογούσε η «Άνοιξη της Πράγας», η διευρυνόμενη αμφισβήτηση του ιταλικού Κ.Κ. και η αποστασιοποίηση της Ρουμανίας από τη Σοβιετική Ένωση είχαν διαμορφώσει ένα αρκετά επισφαλές τοπίο, ώστε να γίνουν ανεκτά και άλλα καινοφανή πειράματα. Έτσι, το σοβιετικό Κ.Κ. συντάχθηκε με την πλειονότητα του Π.Γ. και τη σχετική πολυσέλιδη επιστολή Σουσλώφ συμπεριέλαβε ο Κ. Κολιγιάννης στην αρχική του εισήγηση προς τη 12η Ολομέλεια. Παρόλα αυτά φαίνεται πως και η μειοψηφία του Π.Γ. διατηρούσε κάποιες ελπίδες για εξωτερικά στηρίγματα, μέσα στη ρευστή διεθνή συγκυρία, εκείνους τους πρώτους μήνες του 1968. Γι΄ αυτό άλλωστε και αρκετά στελέχη του κόμματος, ιδίως στην Ελλάδα, ήθελαν αρχικά να ελπίζουν πως η διάσπαση μπορούσε τελικά να αποφευχθεί. Προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκαν και οι πρώτες ανακοινώσεις του Γραφείου Εσωτερικού, παρά τους επικριτικούς τόνους για τη 12η Ολομέλεια. Αντίστοιχη πρωτοβουλία, χωρίς όμως αποτέλεσμα, φαίνεται να ανέλαβε και ο Αντ. Μπριλλάκης την άνοιξη του 1968, επισκεπτόμενος τη Μόσχα αμέσως μετά την έξοδό του από την Ελλάδα.
Το ΚΚΕ εσωτερικού. Με την εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία τον Αύγουστο του 1968 οι πιθανότητες ενός συμβιβασμού εξανεμίστηκαν και οι διαχωριστικές γραμμές παγιώθηκαν. Στις αρχές του 1969 το ΚΚΕ συγκάλεσε τη 13η Ολομέλεια της ανασυγκροτημένης Κ.Ε. του και τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου, με την «Έκτακτη Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ» που συγκάλεσαν οι διαφωνούντες (και η οποία πραγματοποιήθηκε σε τρεις φάσεις, αρχικά στο Βουκουρέστι, στη συνέχεια στη Λιουμπλιάνα και τέλος στην Ιταλία), ιδρύθηκε το ΚΚΕ εσωτερικού.
Άρχισε έτσι μια οξύτατη διαμάχη για τη διεκδίκηση της κομμουνιστικής κληρονομιάς, η οποία διατηρήθηκε αμείωτη (με ελάχιστα προσωρινά διαλείμματα) επί 20 σχεδόν χρόνια. Στη διαμάχη αυτή που δίχασε το σύνολο των οπαδών της κομμουνιστικής Αριστεράς, το ΚΚΕ κατόρθωσε, από τα μέσα της δεκαετίας του ΄70, να εξασφαλίσει την αδιαμφισβήτητη υπεροχή. Το ΚΚΕ (εσ.) αποφάσισε έτσι τελικά, το 1987, να εγκαταλείψει μια προσπάθεια που είχε αποδειχτεί αδιέξοδη και «μετεξελίχθηκε» σε ένα κόμμα της ευρύτερης ανανεωτικής Αριστεράς, την Ελληνική Αριστερά (ΕΑΡ. Αντίστοιχα και το ΚΚΕ, μέσα στο νέο κλίμα που διαμόρφωνε η ηγεσία Γκορμπατσώφ στη Σοβιετική Ένωση, αντιμετώπισε θετικά αυτή την αλλαγή και στα τέλη του 1988 οι πρώην σύντροφοι ξαναβρέθηκαν μαζί στον Συνασπισμό της Αριστεράς.