Αντιγράφω από το www.edra.gr ένα ακόμη ωραίο άρθρο, ενάντια στην πολεμική που γίνεται κατά της Εκκλησίας και του ρόλου της επί τουρκοκρατίας.
Ο συγγραφέας είναι Φ. Ανδρέου
Κρυφό Σχολειό και σύγχρονη ιστοριογραφία: Ανατομία μιας στρατευμένης απομύθευσης
(Αφιερωμένο στην επέτειο της Άλωσης)
Το κρυφό σχολειό υπήρξε μια απ' τις πιο αυτονόητες αλήθειες των παιδικών μας χρόνων. Από τις αλήθειες εκείνες που γέμιζαν ταυτόχρονα τις παιδικές ψυχές μας και με ένα πλήθος από ενοχές, επειδή εμείς τα είχαμε όλα και όμως αδιαφορούσαμε για το σχολείο μας και τα διαβάσματά μας, ενώ τα παιδάκια στην τουρκοκρατία πήγαιναν νύχτα να μάθουν γράμματα στον τάπεινο καλόγερο κρυφά και με κίνδυνο της ζωής τους!
Τώρα μας λένε οι ειδικοί ιστορικοί, καθηγητές πανεπιστημίου οι σπουδαιότεροι εξ αυτών, και ερευνητές της Ακαδημίας Αθηνών, πως το κρυφό σχολειό δεν ήταν τίποτε άλλο, παρά ένας μύθος. Ένας μύθος που καλλιεργήθηκε στα πλαίσια της εθνικιστικής ρητορικής από την κυρίαρχη ιδεολογία, για να στηρίξει το ιδεολογικό της οικοδόμημα και κυρίως την εκκλησία, η οποία αποτελεί έναν από τους κυριώτερους μοχλούς για την στήριξης και τη διάδοση της κυρίαρχης ιδεολογίας.
Ως βασικά και “ατράνταχτα” επιχειρήματα για την απομύθευση του κρυφού σχολειού προβάλλεται η υποτειθέμενη έλλειψη οποιασδήποτε μαρτυρίας για την ύπαρξή του, και η απόδειξη της δημιουργίας του κατά τον 19ο αι. ως ένα από τα εθνικά μας ιδεολογήματα, ένα από τα κυρίαρχα ζωτικά ψεύδη του νεοελληνικού κρατιδίου, απαραίτητα για την ύπαρξη και τη διαιώνισή του.
Κυρίαρχο ρόλο σ' αυτήν την άσπλαχνη για την παιδική μας ψυχούλα απομύθευση (ή μήπως λυτρωτική...) έπαιξε η έκδοση της μελέτης του καθηγητή της νεοελληνικής φιλολογίας στο ΑΠΘ, μακαριστού τώρα, Άλκη Αγγέλου, Το Κρυφό Σχολειό. Χρονικό ενός Μύθου, Αθήνα 1997.
Το κρυφό σχολειό, μας λένε οι προοδευτικοί απομυθευτές του, δεν υπήρξε ποτέ, γιατί δεν υπήρξε ποτέ και κανένας λόγος για να υπάρξει. Και αυτό επειδή “Ποτέ ο Τούρκος, ο αγράμματος δε μπόδισε το Χριστιανό γράμματα να μαθαίνη, και μονάχα πολύ σπάνια έμπαινε στη μέση να χωρίζη τους δασκάλους άμα πιανόνταν από τα μαλλιά και γινόνταν σκάνταλο με τα μεγάλα τους σκολειά”.1 “Οι Τούρκοι ποτέ δεν απαγόρεψαν τα σχολεία”.2 Και “...όχι μόνο δεν υπάρχουν μαρτυρίες για την ύπαρξη κρυφών σχολειών, αλλά ίσα ίσα όλα δείχνουν πως ήταν ελεύθερη η εκπαίδευση”..3 “Η αδιαφορία των Οθωμανών για τη μόρφωση και η σχετική ανεκτικότητα έναντι των υποδούλων επέτρεψε την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή τους και τη λειτουργία εκπαίδευσης, στοιχεία που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του Νέου Ελληνισμού”.4 Άρα; Μύθος το κρυφό σχολειό!5 Ο οποίος “καταρρίπτεται καθώς δεν υπάρχει καμία μαρτυρία από την εποχή της τουρκοκρατίας που να αφήνει περιθώρια για παρόμοιες υποθέσεις”.6
Και ποιός τον έφτιαξε αυτόν τον μύθο; Με μια λέξη: Η εκκλησία (δηλαδή η ιεραρχία, γιατί Εκκλησία είμαστε όλοι μας).7
Καταρχήν: αν το κρυφό σχολειό είναι μύθος, είναι αλήθεια πως αυτόν τον “μύθο” τον δημιούργησε η εκκλησία; Ο προσεκτικός Α. Αγγέλου όταν αναφέρεται στις απαρχές, στις καταβολές αυτού του “μύθου”, μας εκπλήσσει και μάλιστα εντυπωσιακά: Ο “μύθος” του κρυφού σχολειού όχι μόνον δεν δημιουργήθηκε από την εκκλησία, αλλά είναι γνήσιο προϊόν του ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ, καθώς ο πρώτος που τον αναφέρει, και κατά τον Αγγέλου τον δημιουργεί, είναι ο Στέφανος Κανέλλος, ένας από τους πλέον εκλεκτούς του νεοελληνικού διαφωτισμού!8 Το κρυφό σχολειό δεν είναι τίποτε άλλο παρά δημιούργημα της ρομαντικής πλευράς του νεοελληνικού διαφωτισμού!9
Για να καταλάβουμε το μέγεθος της παραπληροφόρισης που αναπαράγεται από την προοδευτική διανόηση και δημοσιογραφία, θα αναφέρουμε την περίπτωση του Ιού της Ελευθεροτυπίας,10 ο οποίος κακίζει όσους δεν διάβασαν τη μελέτη του Αγγέλου. Και όμως αυτή η ίδια αυτή στήλη αναπαράγει χωρίς κανέναν δισταγμό ή ενδιασμό το ιστορικό ψεύδος ότι το κρυφό σχολειό είναι μύθος που δημιουργήθηκε από την Εκκλησία για να ενισχύσει το γόητρό της.11 Ένα ιστορικό ψεύδος που ισοπέδωσε και κυριολεκτικά κονιορτοποίησε η μελέτη του Αγγέλου, στην οποία ομνύει κάθε προοδευτική και αντισκοταδιστική διάνοια. Το ίδιο κάνουν και όλοι οι άλλοι προοδευτικοί διανοούμενοι, όταν επιχαίρουν για την κατάρευση αυτού του τόσο ενοχλητικού μύθου!
Όμως είναι μύθος το κρυφό σχολειό; Είναι ένα τελικά ένα προσωπικό δημιούργημα του διαφωτιστή Κανέλλου; Δεν υπάρχει καμμία μαρτυρία για την ύπαρξή του από την εποχή της Τουρκοκρατίας; Είναι λοιπόν μια απάτη που επιτέλους η επιστήμη κατάφερε να την ξεσκεπάσει; Και ήταν πράγματι τόσο ελεύθερη η λειτουργία των ελληνικών σχολείων κατά την τουρκοκρατία, ώστε να καθίσται η ύπαρξη του κρυφού σχολείου απόλυτα περιττή και άχρηστη;
Μπαίνοντας στο κύριο μέρος της εργασίας μας, είναι πλέον καιρός να απομυθεύσουμε τους απομυθευτές του κρυφού σχολείου. Η προοδευτική ιστοριογραφία του τόπου μας κάνει, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, αυτό ακριβώς για το οποίο κατηγορεί με τον πιο απότομο τρόπο όλους τους άλλους. Παραποιεί την ιστορική αλήθεια και δημιουργεί αρνητικούς εθνικούς μύθους, προκειμένου να προωθήσει τα κυρίαρχα ιδεολογικά της σχήματα, αδιαφορώντας για