Σπειρώματα!

[MISKIN]

Λέω να γράψω λίγα πράγματα για τα σπειρώματα και τις κατηγορίες τους. Θα αναφερθώ ΜΟΝΟ στα τριγωνικά σπειρώματα(τραπεζοειδή, πριονωτά, κλπ, όχι). Δεν είμαι παντογνώστης και πολλά από αυτά που γράφω δεν είναι απολύτως σωστά, αλλά αν τα γράψω όπως στα βιβλία θα μπερδέψω πολλούς. Ευπρόσδεκτες παρατηρήσεις και διορθώσεις.
Πριν ξεκινήσω να πούμε τα βασικά γιατί θα τα χρειαστούμε για να κατανοήσουμε τι λέμε (θα μιλήσω πρώτα για κοχλίες, και βλέπουμε μετά για τα περικόχλια για να μη μπερδευτούμε).



Εξωτερική διάμετρος d, η εξωτερική διάμετρος του σπειρώματος η οποία είναι λίγο μικρότερη από την διάμετρο που ορίζουμε λέγοντας Μ12, λόγω ανοχών. Δηλαδή αν πάρουμε μια βίδα Μ12 στα χέρια μας και τη μετρήσουμε εξωτερικά δε θα είναι 12mm αλλά 11.8 mm περίπου λόγω ανοχών του σπειρώματος.
Εσωτερική διάμετρος ή πιο σωστά διάμετρος πυρήνα d1, η διάμετρος που σχηματίζεται από τις εσωτερικές ακμές του σπειρώματος. Είναι μια διάσταση που στην ουσία δε μπορείτε να τη μετρήσετε με το παχύμετρο μιας και η μορφή του σπειρώματος δε σε αφήνει να βάλεις σωστά το παχύμετρο. Πάντως βγαίνει αν από την θεωρητική εξωτερική διάμετρο αφαιρέσετε το βήμα (χονδρικά πάντα).
Βήμα σπειρώματος h, η απόσταση δυο διαδοχικών σπειρών. Όταν λέμε π.χ. βήμα 12x1.75, η απόσταση των κορυφών ενός σπειρώματος είναι 1.75 mm. Με αυτό το τρόπο μπορείται χονδρικά να μετρήσετε το βήμα ενός σπειρώματος με ένα παχύμετρο, αν δεν έχετε σπειρόμετρο. Στα αγγλοσαξωνικά το βήμα μετριέται ως εξής: λέμε π.χ. ότι το 1/4 W (Whitworth) έχει 20 σπείρες ανά ίντσα.
Εννούμε ότι σε μήκος μιας ίντσας σπειρώματος έχουμε 20 σπείρες, δηλαδή 25,4 / 20 = 1.27 mm αν το μεταφράσουμε σε χιλιοστά.
Να πούμε μια σημαντική λεπτομέρεια πριν συνεχίσουμε. Τα μετρικά σπειρώματα έχουν γωνία δοντιού β = 60°, ενώ τα υπόλοιπα 55°. Συνεπώς υπάρχει άλλος ένας σοβαρός λόγος που ένα μετρικό δε ταιριάζει με ένα αγγλοσαξωνικό ακόμα και αν η εξωτερική διάμετρος και το βήμα ήταν παραπλήσια.



Η μέση διάμετρος d2 μη σας απασχολεί θα μπερδευτούμε.

Λοιπόν
Τα πιο συνηθισμένα συστήματα τυποποίησης τριγωνικών σπειρωμάτων είναι τα εξής 4
1) Τα αγγλικά συστήματα
2) Το μετρικό σύστημα
3) Το ενοποιημένο σύστημα

συνεχίζεται...

[MISKIN]

1) Τα αγγλικά συστήματα έχουν υποδιαιρέσεις (όχι που δε θα ΄χαν)

α) Το σύστημα Whitworth B.S.W. (BRITISH STANDARD WHITWORTH).
Η γωνία σπειρώματος είναι 55° και στογγυλεμένη.



Το λένε και αγγλικό χοντρόδοντο σπείρωμα γιατί υπάρχει και...

β) Το σύστημα B.S.F. (BRITISH STANDARD FINE) που είναι λεπτόδοντο σπείρωμα. Υπάρχει για να συμπληρώνει το Whitworth επειδή το τελευταίο δεν είχε σπειρώματα με μικρό βήμα.
Η μορφή του σπειρώματος είναι ίδια με το Whitworth.



Προσέξτε π.χ. το 3/16 24σπ/ιν στο whitworth. Υπάρχει 3/16 και στο BSF αλλά με 32 σπ/ιν!

γ) Το αγγλικό σύστημα σπειρωμάτων σωλήνων B.S.P. (BRITISH STANDARD PIPE) το γνωστό μας σπείρωμα σωλήνος.
Ίδια μορφή σπειρώματος και εδώ.



δ) Το αγγλικό σύστημα Β.Α. (BRITISH ASSOCIATION)
Σπείρωμα το οποίο δε θα μας απασχολήσει εδώ και νομίζω δε θα το συναντήσετε και στη καθημερινότητά σας. Είναι για λεπτουργικές εργασίες με διάμετρο κάτω από 6 mm.
συνεχίζεται

[MISKIN]

2) Το γαλλικό ή μετρικό σύστημα S.I. (από το γαλλικό SYSTEME INTERNATIONAL)
Η γωνία σπειρώματος είναι 60° και στρογγυλεμένη στο πυρήνα του σπειρώματος, αλλά επίπεδο στη κορυφή του. Κρατήστε μόνο τις μοίρες, αυτές είναι σημαντικές.
Υπάρχει το ISO Metric Coarse που έχει τα standard σπειρώματα που χρησιμοποιύμε στη καθημερινότητά μας. Π.χ. όταν λέμε Μ12 ενοούμε Μ12x1.75 και όχι Μ12x1.00 ή Μ12x1.50...



Όπως και στα αγγλοσαξωνικά, έτσι και στο μετρικό υπάρχει το ISO Metric Fine για ψιλόδοντα σπειρώματα



συνεχίζετε...

[MISKIN]

3) Το ενοποιημένο σύστημα
Παλιά υπήρχαν τα αμερικανικά συστήματα αλλά το 1948 σε μια συμφωνία με Άγγλους και Καναδούς τα ενοποίησαν και τα αμερικανικά N.C (NATIONAL COARCE) και N.F. (NATIONAL FINE) αποτέλεσαν παρελθόν.
Οπως και στα προηγούμενα έτσι και δω υπάρχει coarce kai fine. Πρακτικά δεν έχουν διαφορά με το Whitworth.
α) U.N.C. (UNIFIED NATIONAL COARCE)



β) U.N.F. (UNIFIED NATIONAL FINE)



*έγινε μια διόρθωση στα πρώτα ποστ, σβήστηκε μια κατηγορία για απλοποίηση.

Επίσης το ενοποιημένο αυτό σύστημα αν και είναι σε ίντσες, έχει γωνία σπειρώματος 60°!

Συνεχίζεται...

[MISKIN]

Πάμε και στα εργαλεία τώρα. Με τη παραδοχή ότι οι τόρνοι και η κατασκευή σπειρωμάτων σε αυτούς δεν μας ενδιαφέρει, θα αναφερθούμε σε σπειροτόμους, δηλαδή κολαούζα και φιλιέρες.
Σπειροτόμοι εσωτερικών σπειρωμάτων (κολαούζα)
Αυτά που θα μας απασχολήσουν είναι τα κολαούζα χειρός που συνήθως αποτελούνται από τρία κολαούζα.



To πρώτο με τη μια κυκλική χαρακιά, το δεύτερο με τις δυο και το τρίτο και τελικό (0) χωρίς χαρακιές. Τα περνάμε με τη σειρά 1, 2 και 0 και έχουμε την σωστή ανοχή στο σπείρωμα. Τα μεγάλα σπειρώματα ίσως έχουν μόνο δυο κολαούζα, εξαρτάται από το κατασκευαστή.

Οι μανέλες που χρησιμοποιούμε για αυτά είναι οι παρακάτω. Όσο μεγαλώνει το κολαούζο, μεγαλώνει και το καρέ στο πίσω μέρος, άρα και η ανάγκη για μεγαλύτερη μανέλα.


Τα καλής ποιότητας κολαούζα στο πίσω μέρος έχουν τρύπα ή κώνο για να μπορείς να τα κεντράρεις όταν τα χρησιμοποιείς με κάποιο μηχάνημα φρέζας ή δράπανου. Όπως φαίνεται στη φώτο στο link.

http://i67.tinypic.com/9b93mg.jpg

Τα κολαούζα μηχανής είναι για μηχανή (όχι μοτό ) και έρχονται μόνα τους ( ένα κολαούζο) μιας και βγάζουν την επιθυμητή ανοχή μόνα τους.


Πάω για φαϊ... Τα υπόλοιπα μετά!

[MISKIN]

Σε τυφλές τρύπες είναι αναγκαίο να χρησιμοποιούμε κολαούζα (είτε χειρός, είτε μηχανής) με επίπεδη μύτη όπως τα κολαούζα στις προηγούμενες φώτο. Στις διαμπερείς τρύπες όμως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και μυτερά κολαούζα όπως αυτό.


Το μυτερό δε κάνει για τυφλές τρύπες, είναι προφανές ότι δε θα καταφέρουμε να "τραβήξουμε" σπείρωμα μέχρι το πάτο, αν αυτός είναι ο στόχος μας.

Χρησιμοποιούμε πάντα κάποιο ειδικό λιπαντικό κοπής σπειρωμάτων και αν δεν έχουμε, πετρέλαιο. Καλό είναι να "τραβάμε" το σπείρωμα σταδιακά, δηλαδή 2-3 μέσα 1 έξω για να σπάει το γρέζι... και όχι το κολαούζο. Αν σπάσει το κολαούζο μέσα στη τρύπα δε βγαίνει, δε τρυπιέται, δε γαμιέται....
Συνεχίζεται...

[MISKIN]

Οι φιλιέρες είναι εργαλεία για κοπή εξωτερικών σπειρωμάτων. Υπάρχουν οι σταθερές και οι μεταβλητές (ή χτένια όπως τις λένε σε κάποια μηχανουργεία). Κάποιες μεταβλητές έχουν και βιδάκι ρύθμισης, κάποιες μόνο το κόψιμο που λέγαμε παραπάνω.



Αν το "τράβηγμα" εσωτερικού σπειρώματος με κολαούζο σας φαίνεται δύσκολο, το "τράβηγμα" εξωτερικού σπειρώματος με φιλιέρα είναι γολγοθάς! Αυτό γιατί πρέπει να είναι απολύτως κάθετη η κίνηση που θα κάνουμε στην αρχή, στη πρώτη βόλτα που θα ανοίξουμε. Το κολαούζο τις περισσότερες φορές αυτοκεντράρεται από τη τρύπα. Δε συμβαίνει το ίδιο με τις φιλιέρες. Το πιο πιθανό είναι να το ανοίξετε στραβά, ή παράκεντρα, αν το πάτε με το μάτι. Εγώ προσωπικά ποτέ δεν ανοίγω σπείρωμα με φιλιέρα αν δεν έχω κάνει πρώτα μια αρχή με το τόρνο, ή αν δεν έχω ευθυγραμμίσει τη φιλιέρα με το δράπανο. Λέω τι κάνω εγώ, κάποιος άλλος μπορεί να το 'χει και να το ανοίξει στο μπαμ!
Εδώ δεν υπάρχει 1,2,0... Μόνο μια φιλιέρα για κάθε διάσταση.

Οι μανέλες για φιλιέρα είναι σαν τις παρακάτω με διάφορες διαστάσεις τρυπών μιας και όσο ανεβαίνει η διάσταση του σπειρώματος ανεβαίνει και η εξωτερική διάμετρος της φιλιέρας.

[MISKIN]

Τέλος βάζω ένα πίνακα που νομίζω ότι είναι χρήσιμος για αυτούς που ψάχνουν με τι τρυπάνι θα πρέπει να ανοίξουν μια τρύπα για σπείρωμα



Όπως βλέπετε στη πράξη τα πράγματα διαφέρουν. Τι θέλω να πω...
Για να ανοίξουμε ένα σπείρωμα Μ10x1.50 σύμφωνα με αυτά που μάθαμε θα χρησιμοποιήσουμε τρυπάνι 8.5. Σωστά μέχρι εδώ. Τι λέει όμως ο πίνακας της Mitsubishi Carbide (που γαμεί και δέρνει στα κοπτικά εργαλεία);

Αν ανοίξετε τη τρύπα με ένα απλό HSS τρυπάνι καλώς να το ανοίξετε με 8.5 mm. Αν όμως χρησιμοποιήσετε carbide drill (που βγάζει τη τρύπα με ακρίβεια), εεε βάλτε λίγο μεγαλύτερο 8,7 mm ας πούμε να έχει λίγα μπόσικα το κολαούζο, μη σας μείνει το μισό μέσα... Με το HSS δύσκολα θα βγάλετε τη τρύπα ακριβώς 8.5, θα έχει κανά δέκατο παραπάνω, πράγμα που το θέλουμε. Αυτό μας λέει ο πίνακας.

Ελπίζω να μη σας μπέρδεψα και να βοήθησα!

[toyar]

καλα ξηγηθηκες

[daz]

Μισκιν ωραίος ρε! Δεν υπήρχε πιο κατάλληλος για να γράψει ένα μπούσουλα.

To πρώτο με τη μια κυκλική χαρακιά, το δεύτερο με τις δυο και το τρίτο και τελικό (0) χωρίς χαρακιές. Τα περνάμε με τη σειρά 1, 2 και 0 και έχουμε την σωστή ανοχή στο σπείρωμα. Τα μεγάλα σπειρώματα ίσως έχουν μόνο δυο κολαούζα, εξαρτάται από το κατασκευαστή.

Να συμπληρώσω μόνο, επειδή κάποιες μάρκες δεν έχουν τις κυκλικές ενδείξεις και πολλοί είναι αυτοί που ψάχνονται, ότι το νούμερο φαίνεται εύκολα και από τις σπείρες. Αυτά στα οποία οι σπείρες ξεκινούν από ψηλά και είναι ρηχές είναι τα πρώτα νούμερα και σε αυτό που οι σπείρες ξεκινούν από πολύ χαμηλά και είναι καλοσχηματισμένες είναι το τελευταίο. Φαίνεται καθαρά και στην φωτό.
Αν κάποιος θέλει απλά να καθαρίσει ή να διορθώσει τα σπειρώματα, συνήθως αρκεί μόνο το τελευταίο. Αν κάποιος έχασε ή κατέστρεψε μόνο το ένα απ' τα τρία, μπορεί να πάρει μόνο το νούμερο που έσπασε.

[Προδιαγραφής]

Miskin,συνεχισε την πολυ καλη δουλεια και κυριως,στην γλωσσα μας!Εννοω και ελληνικα αλλα και αντιληπτα!Ελπιζω μονο να μην μας βαλεις και εξετασεις στο τελος...

[R43]

Για να μην την πατήσω, όπως με τα δυναμόκλειδα, έχω ξεκινήσει να παίρνω τα παρακάτω. Να συνεχίσω ή να τα πετάξω; (κόστος 10-11€ έκαστο)

[MISKIN]

Ναι πέτα τα είναι μάπα.



Πες μου που και πότε θα τα πετάξεις....


Το 10x1.25 που πήρες δεν είναι το standard. Έπρεπε να πάρεις 10x1.50

Δύσκολα θα βρεις 10x1.25, εκτός αν τα χρησιμοποιείς στη δουλειά σου.

[R43]

Άρα να συνεχίσω (πάλι καλά)
10 x 1.25 νομίζω ότι είναι το σπείρωμα στις δαγκάνες του CBR1000 (δεν θυμάμαι που το μέτρησα)
Η δουλειά μου, δεν έχει καμία σχέση με αυτά και γενικότερα με εργαλεία. Η ψυχοθεραπεία όμως έχει άμεση και καταλυτική σχέση .
Ευχαριστώ για την βοήθεια.

[MISKIN]

Πρέπει να είναι 10x1.50

Πες μας και από που τα παίρνεις.