Πύργος Αγράφων 1.804m-Ασπρόρεμα 25-9-2022

[billy84]

Οι ντόπιοι λένε ότι όταν ο Θεός ο Θεός έχτιζε τον κόσμο πέρασε όλο το χώμα από ένα μεγάλο κόσκινο. Το μαλακό χώμα που περασε τις τρύπες σχημάτισε τις πεδιάδες και τις εύφορες πολιτείες. Οι πέτρες, τα στουρνάρια και τα χαλίκια έμειναν στο κόσκινο ως άχρηστα. Όταν τα αναποδογύρισε σχηματίστηκαν τα Άγραφα. Απο αγκάθι βγαίνει ρόδο άλλωστε. Παρά την αγριάδα τους και το δύσβατο της περιοχής, τα Άγραφα πάντα με τραβούσαν και πάντα θα με τραβάνε σαν μαγνήτης. Είναι αδύνατον να περάσουν περισσότεροι απο 5-6 μήνες και να μη βρω μια καλή δικαιολογία ώστε να βρεθώ εκεί. Ακόμη και όταν θα τελείώσουν οι καλές δικαιολογίες, δηλαδή οι στόχοι, θα υπάρχει η ασαφής δικαιολογία του ''γιατί έτσι νιώθω'', η οποία μπορεί να αποδειχθεί ακόμα δυνατότερη.

Ο Πύργος με υψόμετρο 1804m ήταν το τελευταίο βουνό της λίστας που είχε απομείνει. Ήταν το 16ο κατά σειρά βουνό που ανέβηκα στην περιοχή των Αγράφων. 16 είναι τα ψηλότερα βουνά στην οροσειρά τα οποία ανήκουν στα 200 ψηλότερα βουνά της Ελλάδας και έχω ετοιμάσει ένα ξεχωριστό βίντεο-αφιέρωμα απο κάθε κορυφής τους γιατί πραγματικά θεωρώ πως αυτή η περιοχή το αξίζει και με το παραπάνω με την απαράμιλλη ομορφιά της και την αυθεντικότητά της. Όπως έχω γράψει ξανά στο παρελθόν, ταξίδεψα σε παραπάνω απο 30 χώρες αλλά Άγραφα δε βρήκα πουθενά. Πάνω απο όλα δε βρήκα ποτέ κάτι που θα κάνει την καρδιά μου να χτυπά το ίδιο δυνατά. Ίσως κάποια στιγμή στο μακρινό μέλλον μείνω κιόλας εκεί όπως τόνισα σε έναν ντόπιο που συνάντησα.

Είμαι βέβαιος πάντως πως κάποτε, όταν ανακαλυφθούν τα Άγραφα απο αυτούς που πρέπει, θα μαθευτούν σε όλο τον κόσμο. Θα έρχονται απο την άλλη άκρη της Γης όπως γίνεται σήμερα στη Σαντορίνη. Εμείς που ζούμε σήμερα ίσως δεν προλάβουμε αυτά τα δεδομένα. Ίσως και καλύτερα, ώστε να θυμόμαστε ως ανόθευτο και αυθεντικό αυτόν τον τόπο όπως τον είδαμε μέχρι αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι λέξεις.




Η προσέγγιση αυτού του βουνού έγινε απο τη Λίμνη Πλαστήρα. Απο την Καστανιά έφτασα σύντομα στα Βραγγιανά.












Και κοντά στο ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου φωτογράφησα ξανά μια απο τις πιο αντιπροσωπευτικές εικόνες των Αγράφων













Άσφαλτος πια μέχρι τα Βραγγιανά. Νιώθω ήδη γέρος που πρόλαβα αυτόν τον δρόμο χωματόδρομο.

[billy84]

Ουσιαστικά ήδη βρίσκομαι σε μια πλαγιά του Πύργου Αγράφων. Σύντομα θα μπω σε κάθετο χωματόδρομο και θα ανέβω ψηλότερα μέχρι κάποια πανέμορφα αλπικά λιβάδια.











Μοναδικές εικόνες και σε αυτό το βουνό.












Έχοντας οδηγήσει σε αλπικά λιβάδια κάπου εδώ θα συνεχίσω με τα πόδια.













Ακολουθώ μια γιδόστρατα. Αρχικά υπάρχει ένα ημιδασωμένο κομμάτι.













Αντικρίζω την κορυφή Μίχος η οποία είναι σχεδόν ισοϋψης με την ψηλότερη του Πύργου η οποία βρίσκεται στη νοητή ευθεία και ως εκ τούτου δε φαίνεται απο εδώ.















Απέναντι το Ντελιδήμι, το 2ο ψηλότερο βουνό των Αγράφων μετά την Καράβα.















Διακρίνεται ο χωματόδρομος που με έφερε στα αλπικά λιβάδια. Επίσης διακρίνεται η κοιλάδα του Αγραφιώτη και στο βάθος η Καλάνα Βάλτου και το Παναιτωλικό.












Ανεβαίνοντας στα αριστερά διακρίνεται το Ντελιδήμι, στο βάθος η Κοκκινόλακκα και δεξιά μας η Καράβα.












Αν και το τεραίν αποτελείται απο αλπικά λιβάδια στο συγκεκριμένο σημείο δε λείπουν κάποιοι θάμνοι οι οποίοι πρέπει να παρακαμφθούν.

[billy84]

Λίγα μέτρα απο την κορυφή του Μίχου. Μπροστά μου η κορυφογραμμή του βουνού και στο βάθος η ψηλότερη κορυφή του και πίσω το ακόμα ψηλότερο Βουτσικάκι.












Θέα προς τα πίσω απο την κορυφή του Μίχου. Στο κέντρο της φωτό η Φουρκούλα, αριστερά της ο Καταρραχιάς και το αιχμηρό Σβόνι στο βάθος.













Η ατμόσφαιρα πεντακάθαρη. Διακρίνεται στα αριστερά ο Όλυμπος και δεξιά του ο Κίσσαβος. Ακόμα μια μέρα που ''δούλεψε'' για μένα.













Διασχίζοντας τη βραχώδη κορυφογραμμή














Χαμηλά το ρέμα του Καριτσιώτη
















Κοιτώντας προς τα πίσω τα ''χασίματα'' της άγριας κορυφογραμμής.















Κοιτώντας μπροστά την κορυφή του Πύργου και τα γκρέμια αριστερά.
















Ανεβαίνοντας και κοιτώντας προς τα πίσω πιο αμφιθεατρικά πια. Αναφέρω συχνά τα ''γλυπτά'' της φύσης στα δάση που βλέπω αλλά μερικές φορές η φύση ζωγραφίζει και με μαχαίρι ''κόβωντας'' σαν βούτυρο τα βουνά και δημιουργώντας τέτοες εικόνες.

















Λίγα μέτρα πριν την ψηλότερη κορυφή. Θα είναι το 196ο βουνό που θα έχω πατήσει στην κορυφή του. Το νούμερο πλέον είναι ασύλληπτο δεδομένου του πως ξεκίνησε όλο αυτό το εγχείρημα.

[billy84]

Και σχεδόν σε όλα αυτά τα βουνά απολύτως μόνος μου. Κάποτε είχα διαβάσει ότι κάποιος που είναι μόνος σε αυτά τα μέρη ή Θεός είναι, ή θηρίο. Να που τελικά μπορεί να μην είναι τίποτα απο αυτά τα δύο...


















Η λίμνη Πλαστήρα στο βάθος.
















Απο αριστερά προς τα δεξιά διακρίνονται, Μπορλέρο, Φλυτζάνι, Σβόνι, Καταρραχιάς.


















Χαμηλά η κοιλάδα του Αγραφιώτη. Στο βάθος δεξιά η Φτέρη.














Απέναντι το Ντελιδήμι
















Μπροστά το Βουτσικάκι και πίσω αριστερά η Καράβα.

[billy84]

Το Ντελιδήμι φαινόταν κοντά αλλά ο χρόνος στην περιοχή αυτή παίρνει μια άλλη διάσταση. Ο επόμενος στόχος της εξόρμησης βρισκόταν καλά κρυμμένος σε αυτό το βουνό. Αρχικά προσέγγισα χωμάτινα το Τροβάτο μέσω Κουστέσας.

[billy84]

Και απο το Τροβάτο ανέβηκα στην Τσούκα Σάκκα, στη βάση αυτού του ορεινού όγκου του Ντελιδημίου. Η διαδρομή ήταν εκπληκτική όπως ήταν αναμενόμενο.




















Στη βάση της Τσούκα Σάκκα. Στο βάθος μια αγελάδα κοιτάζει απορημένη ως συνήθως.




















Τα βόρεια Άγραφα σε μια εικόνα.

[billy84]

Από εκεί απείχα ακόμη 10 χιλιόμετρα για το Ασπρόρεμα, ένα ερειπωμένο χωριό σε ένα απο τα πιο απονωμένα και δύσβατα μέρη στην Ελλάδα. Το 1961 είχε πλυθησμό 132 κατοίκους ενώ μέχρι και το 2001 υπήρχαν 70+ κάτοικοι που έμεναν τουλάχιστον κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το 2011 το χωριό εμφάνισε μηδενικό πλυθησμό. Κάποτε δεν υπήρχε καν δρόμος και ο κόσμος πηγαινοερχόταν μέσα απο το Ασπρόρεμα είτε απο μονοπάτια που έβγαζαν στις άγριες κορυφές τριγύρω και απο εκεί στον πολιτισμό.

Τα σπίτια που θα δείτε προς το τέλος τα έχτισαν τεχνίτες, όχι μάστορες. Φανταστείτε τόσα χιλιόμετρα μακριά απο χωριά να υπάρχουν σπίτια. Κάποιοι τα έχτισαν με τα χέρια τους, κάποιοι ζούσαν μόνιμα απομονωμένοι σε αντίξοες συνθήκες και με οικογένειες μάλιστα. Για να τραφούν έφτιαχναν ψωμί με καλαμπόκι που προοριζόταν για τα ζώα. Λίγοι το παραδέχονται αλλά είναι η σκληρή αλήθεια για τις κακουχίες που υπέστησαν όλοι οι άνθρωποι σε εκείνα τα μέρη,

Απολαύστε τη διαδρομή που καταλήγει στο Ασπρόρεμα.

















Στιγμιότυπα της εκπληκτικής διαδρομής



Ανεβαίνοντας την Τσούκα Σάκκα
















Ξεκινώντας την κατάβαση προς το Ασπρόρεμα απο τα 1600m
















Περνώντας την Ασημόραχη













Το Ασπρόρεμα πια διακρίνεται χαμηλά















Σίγουρα απο τις κορυφαίες χωμάτινες διαδρομές στην Ελλάδα
















Το Ασπρόρεμα απο ακόμα χαμηλότερα πια περικυκλωμένο απο κορυφές άνω των 2.000m.















Πλησάζοντας τον οικισμό.


















Σπίτι ερειπωμένο που αρνείται να παραδοθεί στα στοιχεία της φυσης. Η ανηφόρα έχει υψηλότατη κλίση.















Ένα δεύτερο σπίτι που πέτυχα και σε λίγο καιρό θα πνιγεί απο το πράσινο.

[billy84]

Εδώ στο τέλος του δρόμου. Δεν πάει πουθενά, απλά σταματά εδώ. Ψηλά αριστερά το Μπαλντενήσι και δεξιά η κορυφή Σαλαγιάννη. Υπάρχει μονοπάτι απο εδω που πάει στην ψηλότερη κορυφή του Ντελιδημίου αλλά και μέσα απο το φαράγγι στα Επινιανά. Φυσικά θα επιστρέψω για αυτό.






















Αυτό το σημείο ήταν ιδανικό για ένα σνακ και αναπλήρωση θερμίδων. Αγναντεύοντας το Ασπρόρεμα,















Επιστρέφοντας προς Τσούκα Σάκκα. Εντυπωσιακό το περικυκλωμένο απο κορυφές, Ασπρόρεμα.

















Κοιτώντας προς τα Επινιανά. Δυσκολεύομται να πιστέψω ότι υπάρχει μονοπάτι και όμως υπάρχει...


















Κάπου εκεί βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή του Ντελιδημίου















Αριστερά το Μπαλντενήσι


















Επιστροφή στην Τσούκα Σάκκα και κατάβαση στο Τρίδενδρο ολοκληρώνοντας έτσι ένα πανέμορρφο ορεινό χωμάτινο πάσο. Λίγο πριν φτάσω στην Τσούκα Σάκκα πέτυχα έναν ντόπιο απο τα Επινιανά γύρω στα 65-70 που μάζευε τσάι. Πιάσαμε την κουβέντα, μου είπε πως ταλαιπωρείται με το διαζύγιο που πήρε απο τη γυναίκα του και πηγαινοέρχεται στο Αγρίνιο για δικαστήρια κλπ. Έμεινα άφωνος γιατί τα έχω κάπως ωραιοποιημένα στο μυαλό μου αυτά τα μέρη. Δε βρίσκω λόγο ένα ζευγάρι να έχει τόσο σοβαρά προβλήματα χωρίς να υπάρχουν οι γρήγοροι ρυθμοί και οι πειρασμοί μιας μεγάλης πόλης. Και φυσικά να χωρίζει σε τόσο μεγάλη ηλικία και να μπλέκει με δικαστήρια κλπ μου φάνηκε πραγματικά υπερβολικό. Τελικά όμως ακόμα και εδώ οι λανθασμένες επιλογές πληρώνονται.





















Ένας μεγάλος ορεινός κύκλος έκλεισε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ο δικός μου κύκλος βέβαια στα Άγραφα δεν πρόκειται να κλείσει έτσι απλά! Θα επανέλθω δυναμικά.






Πάντά όρθιοι!

[bulmont]

....... Θα είναι το 196ο βουνό που θα έχω πατήσει στην κορυφή του. Το νούμερο πλέον είναι ασύλληπτο δεδομένου του πως ξεκίνησε όλο αυτό το εγχείρημα.

[George_M.]

αγαπητε Βιλλ ευχομαι να πετυχαινεις παντοτε οσους στοχους θετεις στην ζωη σου κ σαφως η επιθυμια σου να γινει καποτε αληθινη κ να μεινεις εκει που αγαπας.
(σε νιωθω γιατι κ γω μια αναλογη εχω...)

μεσα απο ολα αυτα τα ταξιδια σου να ξες γιναμε κ μεις σοφοτεροι,ουκ ολιγες φορες εχω συμβουλευτει τις εξορμησεις ως οδηγο κ πληροφοριοδοτη για τις δικες μου χωματινες βολτες.

τα σπιτια εκει στον οικισμο μενουν αγερωχα στην φυση γιατι φιλε ειναι φτιαγμενα απο την ιδια την φυση,πετρα κ ξυλο.

[billy84]

αγαπητε Βιλλ ευχομαι να πετυχαινεις παντοτε οσους στοχους θετεις στην ζωη σου κ σαφως η επιθυμια σου να γινει καποτε αληθινη κ να μεινεις εκει που αγαπας.
(σε νιωθω γιατι κ γω μια αναλογη εχω...)

μεσα απο ολα αυτα τα ταξιδια σου να ξες γιναμε κ μεις σοφοτεροι,ουκ ολιγες φορες εχω συμβουλευτει τις εξορμησεις ως οδηγο κ πληροφοριοδοτη για τις δικες μου χωματινες βολτες.

τα σπιτια εκει στον οικισμο μενουν αγερωχα στην φυση γιατι φιλε ειναι φτιαγμενα απο την ιδια την φυση,πετρα κ ξυλο.

Να είσαι καλά Γιώργαρε! Καλά να είμαστε και κάποια στιγμή θα μείνουμε εκεί που πρέπει!

[azar41]

Πολύ ενδιαφέρουσα εξόρμηση σε αγαπημένα μέρη,τα Αγραφα απο όπου κι αν τα δεις ,δεν τα χορταίνεις!
Ιδέα δεν είχα οτι πηγαίνει δρόμος στο δυσπρόσιτο Ασπρόρεμα ,είχα πάει πριν 20 και πλέον χρόνια με τον ΕΟΣ Αχαρνων απο τα Επινιανά,φανταστική διαδρομή και ατέλειωτο περπάτημα!
Καλή συνέχεια Αγραφιόπληκτε φίλε μου,είσαι σε καλό δρόμο!

[Vstrommer71]

Βεβαίως και υπάρχει δρόμος που πάει στο Ασπρόρεμα από το Τροβάτο.Τον είδα σε καλή κατάσταση οπότε πιθανολογώ ότι ο Ζαρκαδούλας( η μοναδική οικογένεια που έμενε τους καλοκαιρινούς μήνες εκεί) μπορεί και να ήτανε εκεί για καλοκαίρι με το κοπάδι,αν βρήκες το σπίτι όμως έρημο δεν είμαι σίγουρος.

Το φαράγγι από τα Επινιανά στο Ασπρόρεμα είναι απλά no miss,τό έκανα πριν χρόνια,έφαγα την πίπα της ζωής μου(120 κιλά απροπόνητο γαϊδούρι) με τις σάρες και τα χασίματα αλλά κατάφερα κι έφτασα ζωντανός αφού οι δύο συνοδοιπόροι έφτασαν καμμιά ώρα νωρίτερα στο σπίτι των Ζαρκαδουλαίων που μας κέρασαν γλυκό κουταλιού και ο γιός τους μας φόρτωσε στην καρότσα του αγροτικού και μας γύρισε στα Επινιανά,να είναι καλά όπου κι αν βρίσκεται.

Η Αγραφιώτικη φιλοξενία είναι κάτι το απίστευτο,και γι αυτό παρότι μη έχων καμμιά καταγωγή από την περιοχή γράφτηκα και παραμένω υπερήφανος δημότης Δ.Αγράφων,Δ.Δ Επινινανών για το ελληνικό κράτος.

Μακάρι να μπορέσω στα επόμενα χρόνια να βρώ την δυνατότητα να φτιάξω ένα μικρό ησυχαστήριο κάπου εκεί να έρχομαι λίγες μέρες και να ηρεμεί η ψυχή ακούγοντας μόνο τα πουλιά και το θρόϊσμα του αέρα ανάμεσα στα δέντρα.

Ίντερνετ ήρθε στην ευρύτερη περιοχή οπότε είμαι κομπλέ

[gaslion]

Ωραίος!

[ΠΑΠΑΣΟΥΖΑΣ]

Μπράβο ρε Βασίλη.Ποτε δεν έχω πάει άγραφα και θα ήθελα να πάω κάποτε.Ειναι ένας στόχος μου από 17χρονων.Τοτε που περνά το περιοδικό μοτό και είχε μια μέρα στο εξοφυλο οδοιπορικό στα Άγραφα Πρέσπες Αρκουδόρεμα κτλπ.
Είσαι πολύ μάγκας Βασίλη.
Να χαίρεσαι την οικογένεια σου και να είσαι πάντα καλά.
Ευχαριστούμε για τις αποδράσεις